احمد قاسمی - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی زابل
حمیدرضا فنایی - دانشیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان

این آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 91-1390 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک اجرا شد. فاکتور اصلی شامل 50 و80 درصد تخلیه رطوبتی خاک که در آن 50 درصد به عنوان شاهد، فاکتور فرعی شامل تاریخ کاشت 25-15-5 اسفند ماه و 15 فروردین و فاکتور فرعی فرعی شامل ارقام ارزن باستان و پیش آهنگ بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی بر کلیه صفات اندازه گیری شده دارای تاثیر معنی دار بود. بالاترین عملکرد دانه و علوفه تر به ترتیب با میانگین 1678/41 و 25668/16 کیلوگرم در هکتار در 50 درصد تخلیه رطوبت به دست آمد. تاریخ کاشت بر کلیه صفات اندازه گیری درصد تاثیر معنی دار در سطح احتمال یک داشت. بیشترین عملکرد دانه و علوفه تر و خشک به ترتیب با میانگین 1415/83، 21188/58 و 5741/08 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 15 اسفند ماه به دست آمد. برهمکنش رطوبت، تاریخ کاشت و رقم بر کلیه صفات به جزء تعداد برگ در بوته و تعداد روز تا گلدهی دارای تاثیر معنی دار در سطح احتمال پنج و یک درصد بودند. بالاترین عملکرد دانه و علوفه تر و خشک به ترتیب با میانگین 2710/33، 36134/33 و 9476 کیلوگرم در هکتار در تخلیه رطوبتی 50 درصد، تاریخ کاشت 15 اسفند و ارزن باستان حاصل شد. بنابراین برای حصول حداکثر عملکرد تخلیه رطوبتی 50 درصد، تاریخ کاشت 15 اسفند و ارزن باستان باید مد نظر قرار گیرد.

ارزن باستان، پیش آهنگ، تاریخ کاشت، تنش خشکی، عملکرد دانه