یزدان مظاهری - بخش آناتومی و جنین شناسی، گروه علوم پایه ، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
جمال نوری نژاد - بخش آناتومی و جنین شناسی، گروه علوم پایه ، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
رضا رنجبر - بخش آناتومی و جنین شناسی، گروه علوم پایه ، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

گاومیش رودخانه ای از دام های مفید و مطرح خوزستان می باشد. فک پایین تنها استخوان بزرگ جدا از جمجمه است و دانستن مکان صحیح سوراخ های فک پایینی و چانه ای جهت بی حسی عصب فک پایینی برای دندان های آرواره پایین در ابتدا و انتهای آن دارای اهمیت است که گزارشی از آنها در مورد گاومیش در دسترس نمی باشد. موقعیت قرارگیری این سوراخ ها در تعداد 9 استخوان فک پایین گاومیش از سنین 1 سال تا 6 سال که از کشتارگاه اهواز جمع آوری شده بودند، بعد از زدودن بافت های اضافه مورد مطالعه قرار گرفتند. سوراخ چانه ای در گاو میش در مقایسه با گاو، بزرگتر به نظر می آمد و در هر طرف به جزیک نمونه یک عدد بود؛ سوراخ چانه ای در نمونه های نابالغ، در موقعیت روسترال تری نسبت به بالغین، از حد خلفی ارتفاق بین فکی قرار داشت. قرارگیری سوراخ فک پایینی در گاومیش مشابه گاو بود. یافته های این پژوهش می تواند به عنوان یک مرجع پایه در مورفومتری و جایابی سوراخ های مهم فک پایین جهت بی حسی دندان های آرواره پایین و چانه و لب پایین گاومیش تیپ بومی خوزستان مورد استفاده قرار گیرد

مورفولوژی، مورفو متری،سوراخ فک پایینی، سوراخ چانه ای، گاومیش بومی خوزستان