عبدالناصر نظریانی - عضو هیات علمی دانشگاه ارومیه
سهراب سعیدی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی و دانشجوی دانشگاه ارومیه

حافظ غزل سرای بزرگ تاریخ شعر ایران بیش از هر شاعری دیگر از شعر پیشینیان در غزل های خود بهره برده است و مضامینی را از آثار قبل از خود اخذ و اقتباس نموده است اما اکثر مضامین یا صنایع مقتبس از دیگران را بهتر از آنها به تصویر کشیده است. عدهای از شاعران بعد از حافظ نیز اندیشه ها و مضامینی نیز از شعر حافظ در سخنان منظوم خویش آورده اند و از آنجا که یکی از مباحث حافظ شناسی در دوران معاصر، بحث و تحقیق در مورد چگونگی و میزان تاثیر سخن پیشینیان براشعار حافظ است و همین طور تاثیر پسینیان از شعر حافظ، در این مقاله به تاثیر پذیری حافظ از شعر30 شاعر پارسی زبان به صورت اجمال بحث میشود و بعد از تاثیر یک نویسنده (خواجه عبداالله انصاری) و یک شاعر (ادیب صابر) بر شعر حافظ بررسی میگردد چراکه پرداختن و مقایسه شعر حافظ با تمام شاعران پسین و پیشین به جا و فرصت دیگری لازم است و از حوصله ی این کار خارج است و همین طور در ادامه از تاثیرگذاری حافظ بر شعردو شاعر بعد از او به نام اقبال لاهوری و زیب النساء به طور اجمال اشاره می شود.

حافظ، تاثیرگذاری و تاثیر پذیری، شاعران قرن 4 تا 8 ،ادیب صابر، خواجه عبداالله انصاری، اقبال لاهوری، زیب النساء، شاعران پسین و پیشین حافظ