صفیه قباخلو - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت،دانشگاه علوم پزشکی تهران،تهران، ایران
کامیار یغماییان - دکتری بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
سجاد مظلومی - دکتری بهداشت محیط ،دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران

هوا در فضای باز شهری با انواع عوامل مضر آلوده می شود که می تواند منجر به افزایش مرگ و میر و ابتلا به برخی بیماریها از طریق مواجهه کوتاه مدت شود. در مطالعات اخیر انجام شده در ایران، اثرات بهداشتی آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 10 میکرومتر (PM10) مورد تحقیق قرار گرفته است که در بسیاری از آنها اثرات نامطلوب آلاینده های هوا بر سلامت انسان اثبات شده است. در این تحقیق به وضعیت کیفیت هوا و ارزیابی اثرات بهداشتی منتسب به آلاینده PM10 یر سلامت ساکنین شهر سمنان در سال 1391 پرداخته شده است. در این مطالعه ابتدا داده های (غلظت (PM10 معتبر انتخاب و مراحل مختلف پردازش توسطl ecxE صورت گرفت و سپس برای ارزیابی مواجهه انسان و اثرات بهداشتی از نظر نسبت قابل انتساب به پیامدهای بهداشتی از نرم افزارAirQ2.2.3 استفاده گردید. جهت بررسی کیفیت هوا از شاخص (AQI) استفاده گردید. براساس شاخص کیفیت هوا سال 1391 از نظر PM10، شهر سمنان در سال به مدت 4 روز دارای هوای ناسالم و 2روز هوای بسیار ناسالم بوده است. کیفیت هوا تقریبا در 4/4% موارد از حد استاندارد (AQI> 100) تجاوز کرده است. براساس مطالعه کمی میانگین غلظت سالیانه PM10 برابر با 62 (µg/m3) برآورد گردید. بیشترین تعداد روز تماس با PM10 در فاصله غلظت 30-70 (µg/m3) بوده است و بیش از 60 درصد موارد مرگ های قلبی و تنفسی و مراجعین سرپایی بیماری های قلبی مربوط به همین رده ی غلظت است. علی رغم محدودیت هایی که در استفاده از نرم افزار AirQ2.2.3 وجود دارد این روش یک ابزار موثر و آسان و کمک کننده در تصمیم گیری است و با وجود محدودیتهایی که در استفاده از (AQI) وجود دارد پیشنهاد بر این است که از شاخص کیفیت هواو سلامت (AQHI) به عنوان یک ابزاری که کیفیت هوا و نحوه تاثیر آن بر سلامت بشر را می سنجد استفاده شود.

آلودگی هوا، ذرات معلق، شاخص کیفیت هوا، اثرات بهداشتی