محسن بختیاری فر - دانشجوی کارشناسی ارشد هوافضا، سازمان صنایع هوافضا
اکبر مهدیزاده - سازمان صنایع هوافضا ، کارشناس مکانیک
مصطفی تن ساز - سازمان صنایع هوافضا، دانشجوی کارشناسی ارشد هوافضا

شیرآلات کنترلی در موتور سوخت مایع یکی از اصلی‌ترین ارکان کنترل نیروی تراست و کنترل نسبت مولفه‌های اکسیدکننده به سوخت می‌باشند. از این رو مدل‌نویسی ریاضی و شبیه‌سازی آنها، برای هرچه بهتر شناختن، سیستم کنترل الزامی می‌باشد. یکی از متداول‌ترین روشها برای تغییر دبی عبوری شیرهای کنترلی، استفاده از زوج سوپاپ و نشیمنگاه است. در این روش با حرکت یک سوپاپ کنترلی با تغییر سطح مقطع عبور جریان، میزان دبی عبوری از شیر کنترلی، نیز تغییر می‌کند. در این پژوهش با روابط هندسی سطح مقطع عبور جریان در قسمتهای مختلف پروفیل سوپاپ کنترلی، با معادلاتی مدل شده است. که در نهایت با در نظر گرفتن تغییرات ضریب افت مسیر هیدرولیکی میزان دبی بر حسب جابجایی سوپاپ کنترلی شیر کنترلی، معلوم می‌گردد. در ادامه با تعریف تست‌های مختلف و انجام آن تستها، در آزمایشگاه تست هیدرولیک نتایج بدست آمده در حالت تئوری با آزمون‌های مختلف، صحه‌گذاری می‌شود. در نهایت شیر کنترلی مورد بررسی، در جایگاه خود نصب گردیده و در فرآیند تست گرم موتور (همراه با احتراق و برهمکنش دینامیکی اجزاء و المانهای مختلف موتور سوخت مایع) نحوه عملکردش در شرایط واقعی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

شیر کنترلی، سطح مقطع، تست هیدرولیک