مجتبی گلی - دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه کشاورزی منابع طبیعی ساری، ایران
مجید ذبیح زاده - دانشیار گروه صنایع چوب و کاغذ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قاسم اسدپور - استادیار گروه صنایع چوب و کاغذ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علی برزن - مدیر عامل صنایع چوب کاغذ ایران،چوکا

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های ریخت شناسی و شیمیایی 8گونه چوبی پهن برگ شامل راش، توسکا، افرا پلت، ممرز، کلهو، بلوط، صنوبر و بید که برای تولید خمیرکاغذ شیمیایی- مکانیکی در صنایع چوب و کاغذ مازندران مورد استفاده قرار می گیرند، انجام شد. اندازه گیری ترکیبات شیمیایی بر اساس دستورالعمل های استاندارد TAPPI انجام شد. گونه ممرز با بیشترین میانگین طول الیاف 1/54 میلی متر گونه افرا با کمترین میانگین طول الیاف 0/9 میلی متر تعیین شدند. همچنین بیشترین میانگین ضخامت دیواره سلولی و قطر حفره سلولی به ترتیب برای گونه های بلوط و توسکا و کمترین این میانگین ها برای گونه های بید و بلوط به دست آمد. بر این اساس، اختلاف آماری معنی داری بین ضرایب کاغذسازی الیاف گونه های مورد بررسی شامل ضریب درهم رفتگی، انعطاف پذیری و رانکل وجود دارد. نتایج اندازه گیری ترکیب شیمیایی گونه ها نشان داد که بیشترین میزان سلولز مربوط به گونه صنوبر با میزان 51/56 درصد و کمترین آن برای گونه بلوط با 40/95 درصد می باشد. مقدار لیگنین 28/4 مواد استخراجی 12/16 درصد و خاکستر 1/67 درصد در گونه بلوط نسبت به سایرگونه ها بیشتر بود. . بر اساس ویژگی های مورد بررسی، 8 گونه بر مبنای روش نرمال سازی با سه الگو مورد الویت بندی قرار گرفتند. نتایج این گروه بندی نشان داد که گونه های ممرز و راش به ترتیب دارای بهترین و پست ترین چوب از نظر تولید کاغذ هستند. گونه صنوبر به دلیل ویژگی های کاربردی مناسب می تواند جایگزین کامل چوب راش مصرفی شده و به این وسیله جنگل بهتر حفظ شود.

مدیر عامل صنایع چوب کاغذ ایران،چوکا