مهرناز حیدریان خلیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مریم نوابیان - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مجید وظیفه دوست - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان، رشت، ایران

با توجه به کمبود منابع آب، افزایش بهره وری آب در کشت گیاهان استراتژیک و پرمصرف مانند برنج اهمیت به سزایی دارد.به منظور دستیابی به حداکثر بهره وری استفاده از مدل های شبیه سازی جهت بررسی مدیریت نهاده های مختلف تاثیرگذار بررشد گیاه ضروری به نظر م یرسد. مدل ΩAII∑ یک مدل اگروهیدرولوژیکی، زراعی هیدرولوژیکی و اکوهیدرولوژیکی می باشد که قادر است رشد گیاه را تحت تاثیر عوامل مختلف شبیه سازی نماید. در این پژوهش دقت شبیه سازی مدل ΩAII∑ درشبیه سازی گیاه برنج رقم هاشمی طی فصل کشت در دشت آستانه- کوچصفهان مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور پنج مزرعه در محدوده دشت آستانه کوچصفهان انتخاب گردید. مدل شبیه ساز ΩAII∑ نسبت به داده های صحرایی سه مزرعه برنجرقم هاشمی در سال 1390 واسنجی و برای دو مزرعه اعتبارسنجی شد. ضرایب واسنجی از طریق مدل بهینه یابی حداقل سازیمربعات خطای میان مقدار مشاهده ای و تخمینی شاخص سطح برگ در طی دوره رشد و به روش حل الگوریتم ژنتیک در دورهواسنجی تعیین و برای دوره اعتبارسنجی به کار گرفته شد. نتایج حساسیت سنجی مدل ΩAII∑ نشان داد که در دشت آستانه-کوچصفهان پارامترهای EΦΦ, AMA≡, ∑ɅA و ∑XϚ دارای بیش ترین حساسیت در فرایند شبیه سازی عملکرد برنج توسطمدل ΩAII∑ هستند. متوسط عملکرد در مزارع واسنجی 4825 کیلوگرم بر هکتار و در مزارع اعتبارسنجی 5432 کیلوگرم برهکتار بدست آمد. به استناد تحلیل های آماری با وجود متغیرهای متعدد ورودی، مدل ΩAII∑ شاخص سطح برگ محصول رابه خوبی با ضریب تبیین بیش تر از 0/98 شبیه سازی نمود.

الگوریتم ژنتیک، برنج هاشمی، تحلیل حساسیت، شاخص سطح برگ، عملکرد محصول