مرضیه ویسکرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم و صنایع غذایی،دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان،خوزستان،ایران
حسین جوینده - دانشیار گروه علوم و صنایع غذایی،دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان،خوزستان،ایران

غذاهای فراسودمند غذاهایی هستند که علاوه بر ارزش تغذیه ای دارای فواید سلامت بخش نیز می باشند. این اصطلاح معمولا برای غذاهای تغییر یافته و یا ترکیب شده به منظور ارتقاء سلامتی و یا کاهش خطر ابتلا به بیماریها به کار برده می شود اما ممکن است هر نوع ماده غذایی که به طور طبیعی دارای ترکیبات با فعالیت دارویی باشد را هم شامل شود. مصرف کننده با شناخت و انتخاب غذا یا نوشیدنی فراسودمند می تواند کنترل بیشتری بر سلامت خود داشته باشند. به دلیل آگاهی مصرف کنندگان از اثرات سلامتی بخش فرآورده های پروبیوتیک، تولید و مصرف این محصولات روند رو به رشدی داشته است. برای اینکه فرآورده های شیری پروبیوتیک اثرات سلامتی بخش خود را داشته باشند، لازم است تا جمعیت زیادی از باکتری های پروبیوتیک در طول نگهداری فرآورده تا زمان انقضا آن، زنده و فعال باقی بمانند و در عین حال محصول نیز از خصوصیات حسی و بافتی مطلوبی برخوردار باشد. کارآیی مواد غذایی حاوی پروبیوتیک ها، فیبرهای قابل هضم، اسیدهای چرب غیراشباعی امگا3 ، اسید لینولییک، آنتی اکسیدان ها گیاهی، ویتامین ها و مواد معدنی، بعضی پروتینین ها، پپتیدها و اسیدهای آمینه و فسفولیپیدها در حفظ و ارتقای سلامت انسان به اثبات رسیده است. مطالعات اپیدمیولوژیکی نشان داده است که مصرف غذاهای فعال سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان، بهبود سلامت قلب، تحریک سیستم ایمنی، کاهش علایم یایسگی، بهبود سلامت دستگاه های گوارش و ادراری، بروز اثرات ضدالتهابی، ضدمیکروبی، ضدویروسی، کاهش فشارخون، کاهش خطر ابتلا به استیوپروز و جلوگیری از افزایش وزن و چاقی می شود. در بین غذاهای مناسب برای افزودن پروبیوتیک ها تقاضا برای فراورده های پروبیوتیک غیرلبنی به دلایلی مثل عدم تحمل لاکتوز شیر در برخی افراد و میزان بالای کلسترول فراورده های لبنی افزایش یافته است . از آنجا که میوه ها و سبزی ها مواد سودمندی مانند مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها، فیبرهای رژیمی و ویتامین ها دارند و عاری از مواد حساسیت زای موجود در شیر هستند، می توانند محیط مناسبی برای تولید نوشیدنی های غیرلبنی پروبیوتیک به شمار آیند. در این مقاله سعی شده است اهمیت نوشیدنی های لبنی و غیرلبنی نژادهای پروبیوتیک بررسی شوند.

غذهای فراسودمند ،پروبیوتیک ، سین بیوتیک