نسرین فلاح - استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان

روضه الانوار اثر تعلیمی و حکمی خواجوی کرمانی از بیست مقاله تشکیل شده است. نویسنده در هر مقاله برای اثبات گفتار خود، حکایتی را نقل کرده است. بررسی کنشهای اشخاص در این حکایتها، چهار ساختار عمده اثبات حقیقت، رفع خطا، رفع نیاز و مجازات خطا ارایه می دهد. از طرف دیگر منتقدان ساختارگرا پس از تحلیل کنشهای موجود در طرح روایت، به بررسی شخصیت های روایت به منزله کنشگران آن میپردازند. این امر گامی موثر در تدوین نظریه جهانی دستور روایت میباشد.در این گفتار تلاش میشود تا با شیوه ای تحلیلی بر اساس نظریات ساختارگرایان و تحلیل دیدگاه های آنان، ساختار اشخاص روایت ارایه شود. هرچند عملکرد اشخاص مختلف، طرح حکایت ها را شکل میدهد،اما در نهایت اشخاص مذکور در حکایت های روضه الانوار به دو گروه عمده کنشگر و کنش پذیر تقسیم میشوند که با نقش های فاعلی و مفعولی دستور زبان منطبق می باشند. هر کدام از این اشخاص به تناسب عملکرد خود به بخش های جزیی تری تقسیم می شوند.

ساختار،: کنش، شخصیت، روضه الانوار، خواجوی کرمانی