مرضیه خدابنده لو - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان.
منوچهر فروتن - دکترای معماری، استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی.
جلیل اصلانی - دکترای روانشناسی تربیتی، استادیار گروه روان شناسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی.

با توجه به این موضوع که سه واحد اجتماعی خانواده، مدرسه و فضاهای شهری در روند آموزش و اجتماعی شدن کودکان دارای اهمیت ویژه ای بوده و این فضاها بخش عمده ای از زمان و محیط زندگی روزانه کودکان را به خود اختصاص می دهند، ارتقاء کیفیت این فضاها می تواند در رشد فردی، تعاملات اجتماعی، تقویت حس تعاون و حتی آموزش آنان موثر باشد. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل نظرات کودکان در رابطه با مدرسه و فضاهای آموزشی مختص آنها می پردازد. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و کمی است که با روش تحلیل محتوا و با هدف، توصیفی تحلیلی و مبتنی بر شیوه گردآوری میدانی است و جنبه کاربردی دارد و لذا در گردآورری اطلاعات سعی شده است از روش های مشارکتی مانند نقاشی و مصاحبه از 320 کودک در مورد فضاهای مورد علاقه و کمتر مورد علاقه آنها در فضای آموزشی استفاده شود. جامعه آماری مورد مطالعه، کودکان 7-9 سال از چهار مدرسه ابتدایی دخترانه شهر همدان است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در بررسی نقاشی کودکان و در بین عناصر موجود در نقاشی ها فضای سبز و طبیعت بالاترین درصد را به خود اختصاص داده است، همچنین در مصاحبه های انجام گرفته، کودکان به 4 مقوله اصلی اشاره داشتند که شامل طبیعت در فضای آموزشی، بازی پذیری، تناسب محیط با روحیات کودکان و احساس خوب داشتن در محیط است. بنابراین، طبق نتایج پژوهش می توان گفت طبیعت و فضای سبز بخش مهم و جدانشدنی از محیطهای کودکان هستند.

کودک، فضای سبز، طبیعت، محیطهای آموزشی، مدارس ابتدایی