مهدی فیروزبخت - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران مهندسی زلزله، واحد علوم
حمیدرضا وثوقی فر - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و عضو گروه تحقیق آزمایشگ
سعید عرفانی - استادیار دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران علوم و

وقوع زلزله های اخیر در ایران و دیگر مناطق جهان که خرابی ساختمانها و در نتیجه سبب کشته شدن انسانها شده است، مبین عدم کفایت ساختمانها در تحمّل نیروهای مخرّب زلزله می باشد. با توجّه به بحث صنعتی سازی و بافت ساختمانهای سبک و لزوم برآورد عملکرد لرزه ای سریع آنها، مؤسسات و محققان مختلف در کشورهای مختلف مبادرت به تهیّه دستورالعملهای خاص بر اساس ملاحظات اقتصادی، اجتماعی و فنّی خود نموده اند. در این راستا سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور در سال 1387 مبادرت به تهیّه دستورالعمل ارزیابی لرزه ای سریع ساختمانهای موجود نمود تا مقدّمات لازم جهت ارزیابی مقاومت لرزه ای ساختمانهای موجود و متعاقبا" مقاومسازی آنها فراهم گردد. چنانچه در پیشگفتار این دستورالعمل ذکر شده است، دستگاه های اجرایی، مهندسان مشاور، پیمانکاران و عوامل دیگر میتوانند از این نشریه بعنوان راهنما استفاده کنند و در صورتیکه روشها، دستورالعمل ها و راهنمای بهتری در اختیار داشته باشند، رعایت مفاد این بخشنامه الزامی نیست.در این مقاله در ابتدا به بررسی دستورالعملهای مختلف ارزیابی لرزه ای سریع قبل از وقوع زلزله پرداخته می شود و سپس با در کنار هم قرار دادن فاکتورهای در نظر گرفته شده در این دستورالعمل ها و انتقال این داده ها به برنامه آماریSPSS، زمینه مقایسه روشهای مختلف ارزیابی آسیب پذیری سریع با روش ارزیابی آسیب پذیری سریع نشریه 364 فراهم می شود. نتایج نشان می دهد که آیتم های در نظر گرفته شده در دستورالعمل نشریه 364 بترتیب با روشهای ارزیابی لرزه ای سریع FEMA154، مؤسسه تحقیقات ساختمانی شورای ملّی کانادا وATC-21، تطابق مناسب(P-Value=1 )، متوسّط(739/0P-Value=)وکم(096/0P-Value=)دارد. مقایسه دستورالعملهای فوق با دستور العمل ارزیابی لرزه ای سریع ساختمانهای موجود(نشریه 364) سبب می شود تا نقاط ضعف و قوّت دستورالعمل نشریه 364 مشخّص گردد و زمینه لازم برای ارتقاء آن در نسخه های آتی فراهم گردد.

زلزله، ساختمانهای سبک و رایج، ارزیابی لرزه ای سریع، آسیب پذیری، مقاومسازی