فاطمه نجات زاده - عضو هیات علمی گروه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی خوی، خوی، ایران
فتح اله غلامی بروجنی - عضو هیات علمی گروه بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مازندران، ایران

این پژوهش در راستای بررسی اثر انواع خاکپوش و رژیم های مختلف آبیاری بر شاخص های فیزیولوژیک و میزان اسانس گیاه دارویی ریحان اجرا گردید. تیمارها شامل دو نوع خاکپوش (پلاستیک سیاه، خرده چوب) و شاهد بدون پوشش و سه سطح آبیاری (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی محاسبه شده از تشت تبخیر کلاس A در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار بودند. نتایج حاصل نشان داد که اثر خاکپوش بر فاصله میان گره ها، تعداد شاخه، وزن تر و خشک، سطح برگ و عملکرد اسانس معنی دار بود. آبیاری بر وزن تر و خشک، سطح برگ و محتوای آب نسبی برگ و عملکرد اسانس معنی دار بود. اثر متقابل آبیاری و خاکپوش بر فاصله میان گره، وزن تر و خشک، و سطح برگ معنی دار بود. نتایج این تحقیق نشان داد که بالاترین عملکرد وزن خشک بوته 38/35 گرم و بالاترین عملکرد اسانس 86/9 (لیتر در هکتار) در تیمار سطح اول آبیاری به همراه کاربرد خاکپوش خرده چوب بدست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از خاکپوش خرده چوب و آبیاری 100 % نیاز آبی، بالاترین شاخص بهره وری آب در تولید ریحان را در شرایط اقلیمی منطقه محل اجرای آزمایش دارا می باشد.

ریحان (.Ocimum basilicum L)، خاکپوش، نیاز آبی، اسانس