مرتضی معینی - کارشناس ارشد سازه، عضو هبات علمی دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد استان
بهزاد رافضی - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سهند تبریز

صلب یا انعطاف پذیر فرض نمودن دیافراگم کف در آنالیز سازه ها نقش مهمی را در میزان نیروی جانبی توزیع شده به اجزا ی باربر قائم ایفا می کند. عوامل مختلفی از جمله تعداد طبقات، ضخامت دال، نسبت طول به عرض و میزان بازشو در دال کف، درتعیین میزان صلبیت دیافراگم تاثیر دارند، لیکن تعیین میزان دقیق سهم هر یک از عوامل فوق در انعطاف پذ یری دی افراگم کاری دشوار است. همچنین صلب فرض نمودن دیافراگم در سازه های دارای دیوار برشی بر خلاف سازه های بدون دیوار برش ی گاهاً بسیار تاثیر گذار است و خطای قابل توجهی را ایجاد می نماید. در مقالات متعددی سعی در تخم ین ای ن می زان خطاها شده است.آیین نامه های لرزه ای جهان نیز در مورد انعطاف پذیری دیافراگم کف ضوابط مختلفی را ارائه نموده اند که در ای ن مقاله به آنها اشاره خواهد شد. برخی آیین نامه ها نظیر FEMA- و 273 UBC-97 ،SEAOC-90، 2800 معیارهای کمی ویژه2000 GSC و 8 NZS4203-1992 ،EC معیارهای کیفی ویژه ای را جهت تعیین میزان انعطاف پذ یری دیافراگم کف ارائه نموده اند. آیین نامه ها در ارائه معیارهای کمی یک عدد را به عنوان کران بالا انتخاب نموده و هر گاه حدانعطاف پذیری کمتر از این عدد باشد، آنگاه دیافراگم را صلب تلقی می نمایند.در این مقاله سعی شده است تا معیار کمی آیین نامه ها و مخصوصا آیین نامه 2800 از طریق دو فرمول خطایابی مختلف مورد بررسی قرار گیرند. نتایج بدست آمده در این مقاله نشان می دهد که که بایستی مقدار کران بالا در معیارهای کمی آیین نامه ها کاهش یافته و مقدار آن در مورد آیین نامه 2800 به نصف کاهش یابد. براساس نتایج بدست آمده ضابطه مربوط به انعطاف پذیری دیافراگم در آیین نامه 2800 اصلاح شده و برخی معیارهای کیفی نیز به آن افزوده شده است.

دیافراگم صلب، دیافراگم انعطاف پذیر، معیار کمی، معیار کیفی