کمیل قیدرلو - مدرس و عضو وابسته گروه فرهنگ و دولت دانشکده معارف اسلامی ، فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه السلام

بازاریابی مفهومی است که اوایل قرن 20 با تاکید بر فروش در حوزه کسب و کارها به مرور به ادبیات مدیریتی و اقتصادی جهان وارد شد. این مفهوم به معنای فرایند تولید و مبادله کالا توسط افراد و گروه های اجتماعی به منظور تامین نیازهای انسان است. بازاریابی اجتماعی محصول پیوند دو مفهوم بازاریابی تجاری و اجتماعی است. ظهور مفهوم بازاریابی اجتماعی به مقاله فیلیپ کاتلر و جرالد زالتمن با عنوان بازاریابی اجتماعی: رویکردی به تغییر اجتماعی برنامه ریزی شده در سال 1971 باز می گردد، ملهم از این پرسش که توسط ویب در 1952 مطرح شده بود: چرا نمیتوان برادری را مانند صابون در بازار به فروش رسانید در این مقاله پیشرو، کاتلر و زالتمن این سوال را مطرح می کنند که آیا مفاهیم و تکنیک های بازاریابی می توانند در تحقق عینی اهداف انتزاعی تر و فرهنگی در جامعه مانند سلامت، رفتار ترافیکی افراد، شیوه های مصرف مردم و به کار گرفته شوند آنها در پاسخ نتیجه گرفتند که روش های بازاریابی تجاری به طرز موفقیت آمیزی می توانند با تلاش به منظور تغییر رفتار، به رفع مسائل و مشکلات اجتماعی کمک کنند. بدین ترتیب جسارت به کمرنگ ساختن مرزهای بازاریابی و علوم اجتماعی، ابزاری را در دست سیاست گذاران فرهنگی قرار دارد که از آن با عنوان بازاریابی اجتماعی یاد می شود. حوزه سلامت نیز همانگونه که پیش از این نیز گفته شد، از جمله موضوعاتی است که ذیل این رویکرد مطرح بوده است. سلامت معنوی و ارتقای آن نیز از سال 2005 توسط سازمان بهداشت جهانی مطرح بوده و عملا ارتقای آن در مرکز توجه قرار گرفته است. با توجه به مقدمات یادشده و با توجه به مطالعاتی که در حوزه بازاریابی اجتماعی با تاکید بر مفهوم سلامت صورت گرفته، به نظر می رسد این روش، روشی بهینه برای ارتقای سلامت معنوی و شاخص های آن به شمار می رود که مشخصا در این مجال بدان پرداخته خواهد شد.