کاظم حسنی - هیات علمی
جمال الدین کولایی نژاد - استادیار، علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی
صحرا فرامرزی - کارشناس ارشد، آموزش ابتدایی، دانشگاه علامه طباطبائی
فوزیه عبدی پور - کارشناس ارشد، آموزش ابتدایی، دانشگاه علامه طباطبائی

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محتوای کتاب فارسی (بخوانیم) پایه ششم ابتدایی براساس عوامل خلاقیت گیلفورد (حافظه شناختی، تفکر همگرا و واگرا و قضاوت ارزشیاب) انجام شده است. جامعه آماری شامل کل محتوای کتاب فارسی (متن و خودآزمایی) در سال تحصیلی 91-92 بود. ابزار گردآوری داده های این تحقیق نیز شامل فرم تحلیل محتوای محقق ساخته بود که بر مبنای شاخص خلاقیت گیلفورد تهیه شده است. روایی آن با اخذ نظرات اساتید برنامه ریزی درسی و روانشناسی تربیتی به دست آمده و پایایی ابزار پس از یکپارچه کردن و تعریف عملیاتی شاخص های خلاقیت گیلفورد و انتخاب 20/0 از محتوای کتاب مذکور با استفاده از آلفای کرنباخ 85/0 برآورد شد. بررسی زمینه میزان تطبیق محتوا در متن با عوامل خلاقیت گیلفورد نشان داد که سطح شناختی با تبیین 94/0 از محتوای کتاب حاضر ببیشترین اهمیت را داراست و بعد ازآن تفکر واگرا 61/4 و تفکر همگرا 80/0 و قضاوت ارزشیاب با 23/0 کمترین درصد را به خود اختصاص دادند. در زمینه تطبیق خودآزمایی می توان گفت که تفکر واگرا با 7/40 حافظه شناختی با 48/31 تفکر همگرا 77/27 یشترین درصد را به خود اختصاص دادند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که در محتوا (متن) کتاب فارسی پایه ششم به حافظه شناختی توجه بیشتر و به سطوح بالای خلاقیت توجه کمتری شده است و در خودآزمایی ها، بیشترین توجه به تفکر واگرا شده است.

تحلیل محتوا, خلاقیت, ا لگوی خلاقیت گیلفورد, کتاب فارسی (بخوانیم ) پایه ششم ابتدایی