روح اله محمد علی نژاد
کامران اویسی

گزارش های تاریخی درخصوص نخستین زیارت اربعین پس از شهادت حضرت ابی عبدالله الحسین(ع) احتمال های مختلفی را مطرح می کنند. اینکه نخستین زیارت اربعین توسط خاندان آن حضرت پس از اسارت و در راهعزیمت به کربلا بوده باشد آراء و اقوال متناقضی به همرا دارد که طرفداران و مخالفان هر گزارش برای اثبات یا نفی آن به ادله مختلف تاریخی و روایی استشهاد نموده اند. این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی متون تاریخی معتبر را مورد توجه قرار داده و ضمن بررسی احتمالهای ممکن، دیدگاه برگزیده را مطرح و تبیین میسازد.قرائنی چون اقوال رسیده پیش از سید بن طاووس، مویدات تاریخی حاکی از استفاده از کبوتر نامه بر در ماجرای تعیین تکلیف اسراء از شام، الحاق سرهای مبارک شهداء در روز اربعین توسط امام سجاد(ع) و سنت استحباب زیارت اربعین به همین سبب، شواهد تاریخی دال بر منطقی بودن زمان رسیدن کاروان به شام و برگشت به کوفه تا روز اربعین و... بر قوت گزارش نخستین زیارت اربعین توسط امام زین العابدین (ع) به همراه کاروان اسراء و نیز ملاقات ایشان با جابر بن عبد الله انصاری را در بیستم صفر سال 16 هجری صحه گذارده و آنرا تایید میکند

اربعین، کربلا، امام حسین، زیارت، اهل بیت، اسرا، کوفه، شام