امیررضا گرشکی - دانشجوی کارشناس ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
جعفر رهنماراد - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
حمید آذربیک - کارشناس ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان

پارامترهای زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی نقش بسیار مهمی در طراحی و اجرای سدها ایفا می کنند و نقش هیچ یک از فاکتورهای طبیعی در روند سدسازی از فاکتورهای زمین شناسی و زمین شناسی مهندسی مهمتر نمی باشد. این بدین منظور نیست که فقط باید خصوصیات کلی سازندهای ساختگاه را بدست آورد، اما مواد و مصالح در دسترس نسبت به دیگر مصالح از اهمیت بسزایی برخودار می باشند. مثالهای بسیار زیادی را میتوان مطرح نمود که عدم توجه دقیق به شرایط و وضعیت زمین شناسی ساختگاه برای ساختن سد مشکلات فراوانی به همراه هزینه های سرسام آور برای احداث آن به بار آورده است. محل ساختگاه سد سرمشک در جنوب استان کرمان و حدود 25 کیلومتری شرق شهر رابر و 45 کیلومتری شمال شرق شهرستان بافت و در بر روی رودخانه سرمشک و از سرشاخه های رودخانه هلیل رود قرار دارد. در این ساختگاه با توجه به گمانه های حفاری شده خصوصیات نفوذپذیری و ژئوتکنیکی ساختگاه را استخراج نموده و با استفاده از وضعیت نفوذپذیری ساختگاه و ساختارهای زمین شناسی در آن مدلسازی نشت آب به وسیله نرم افزار SEEP/W انجام گردید که نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد در محدوده محور و تکیه گاه های سد سرمشک، شاخص کیفی توده سنگ در رده خیلی خوب تا عالی بوده و با افزایش عمق شاخص کیفی توده سنگ افزایش یافته است که این خود نشان دهنده کیفیت قابل قبول توده سنگ در محدوده محور این سد می باشد و از طرفی نتایج بدست آمده از آزمایش نفوذپذیری در گمانه های حفر شده در محدوده ساختگاه و محاسبات نشت انجام گرفته با در نظر گرفتن تمامی عوارض زمین شناسی، چینه شناسی و زمین ریخت شناسی نشان میدهد نفوذپذیر توده سنگ به جز در مناطق هوازده سطحی و زون های خرد شده عمدتا پایین می باشد.

زمین شناسی مهندسی، نشست ، ساختگاه سد، خصوصیات ژئوتکنیکی.