علی رضا رحمت نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان، ایران
عرفانه عباسی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران.

بناھای تاریخی ایران بخشی افتخارآمیز از ھنرنمایی ایرانیان و نیز زبان گویایی از فرھنگ غنی ایرانی حاکم بر آن ھستند؛ یکی از این بناھا حمام ھای تاریخی است. حمام بکان بهبهان یکی از مردموارترین، فنیترین حمام های برجای مانده از دوران پیش از اسلام است؛ که متاسفانه اطلاعات درخوری پیرامون معماری و جنبه درمانی آن به دلیل پژوهشی میان رشته ای وجود ندارد . در این راستا این پژوهش با رجوع به کتب و پژوهشهای طب سنتی، به رابطه عناصر حمام بکان با مسئله پیشگیری و یا درمان و چگونگی شکل گیری حمام در گرو تعادل ارکان اربعه، مزاج و اخلاط میپردازد. پژوهش حاضر نظر به این که نظام سلسله مراتب حمام بکان بهبهان با توجه به کارکردهای بهداشتی و درمانی تبیین شده اند، در پی بررسی این فرضیه است که معماری حمامهای ایرانی از ادوار پیش از اسلام در راستای سلامتی و یا درمان شکل گرفته است. از این رو مقاله حاضر بر آن است از روزنه متون تاریخی و طبی در باب درمان و معماری، پیوند میان این دو را در حمام بکان توصیف و تحلیل کند. یافته ها حاکی از آن است که بین کالبد و عناصر حمام بکان و انسان رابطه دوسویه وجود داشته و فرضیه ارائه شده را تائید میکند.

حمام بکان، معماری، درمان، طب سنتی، بهبهان.