رضا سیامک نژاد - کارشناس ارشد، مهندسی عمران ژئوتکنیک، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
علی نورزاد - استادیار، مهندسی عمران ژئوتکنیک ، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

با توجه به عمق دریا، فاصله زیاد بین سواحل، ایجاد مانع برای کشتیرانی، مسائل زیست محیطی، ملاحظات استراتژیکی پل ها و پیچیدگی ها و هزینه های سنگین تونل های غرقابی، حفر تونل های زیردریایی در مقایسه با احداث پل کارایی بیشتر دارند به عنوان مثال برای متصل کردن 2 ناحیه که حد فاصل آنها دریا است با احداث پل دچار محدودیت هایی میشویم از قبیل ایجاد شدن مانع برای حمل و نقل دریایی و خطر پذیر بودن پل های دریایی در مواجه شدن با موج های بلند و در هنگام تصادفات خطر مرگ و میر افزایش می یابد در صورتی که تونلهای زیردریایی این محدودیتها را ندارند و تنها هزینه بیشتری برای احداث دارند. در این مقاله، به تحلیل استاتیکی تونلهای زیرگذر دریا پرداخته شده است. در این تحقیق، ابتدا تاریخچهای از تونلهای زیرگذر دریا ارائه گردیده و در ادامه با استفاده از مدل ریاضی، پایداری تونل بررسی گردیده است. سپس، مدل عددی تونل زیرگذر در نرم افزار PLAXIS ایجاد گردیده و با استفاده از مقاله مرجع اعتبارسنجی گردیده است. در انتها اثر پارامترهای مختلف، نظیر فشار آب، ارتفاع و قطر تونل، مدلهای رفتاری و زاویه اصطکاک داخلی بر روی نشست بررسی شده است. نتایج این مقاله بیانگر آن است که با افزایش فشار آب و قطر تونل, میزان نشست آن افزایش مییابد. همچنین با افزایش فاصله تونل از سطح آزاد خاک, میزان نشست تونل تا مقداری ثابت افزایش مییابد.

تونل زیر آب، فشار آب حفره ای، فشار آب سطحی, پایداری، نرم افزار PLAXIS