عبدالرضا ظهیری - دفتر پژوهش ومطالعات رسوب، مدیریت مطالعات رسوب سازمان آب و برق خوزستان
بهروز دهان زاده - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
سهام الدین محمودی کردستانی - مدیریت مطالعات رسوب، معاونت مطالعات پایه سازمان آب و برق خوزستان

رودخانه کارون به طول حدود 1000 کیلومتر، تنها رودخانه قابل کشتیرانی در کشور است. با توجه به محدودیت ظرفیت سیستمهای حمل و نقل جاده‌ای و ریلی و نیز اقتصادی بودن انتقال مواد اولیه سنگ‌آهن کارخانجات صنایع فولاد از بندرامام خمینی به مقصد اهواز توسط کشتی، ضرورت احیای ترابری آبی در رودخانه کارون احساس می‌شود. تردد کشتی و بارج در رودخانه‌ها باعث ایجاد موج شده که ممکن است پایداری سواحل رودخانه و نیز سازه‌های احداثی در طول آن را تهدید کند. در این مقاله، با توجه به سرعت شناور طرح و نیز عمق جریان رودخانه، سرعت و طول موج محاسبه شده است. با توجه به پیچیدگی تعیین ارتفاع موج، با استفاده از 7 مدل مختلف ریاضی و تجربی، ارتفاع امواج ناشی از کشتیرانی محاسبه شده‌اند. سپس با توجه به قدرت و پتانسیل تخریبی امواج در هنگام برخورد با سواحل رودخانه و نیز جنس مصالح و میزان پوشش گیاهی سواحل رودخانه کارون در بازه‌های مختلف (از اهواز تا خرمشهر)، پایداری یا عدم پایداری سواحل مشخص شده است. مطمئنا هزینه تثبیت سواحل ناپایدار باید در ارزیابی اقتصادی طرح لحاظ شود.

رودخانه کارون، ترابری آبی، ارتفاع موج ناشی از کشتیرانی، پایداری سواحل رودخانه