الهام آزاده - کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی دانشگاه تهران

شهرهای فرهنگی، استراتژیک یکی از مهم ترین مقصدهای گردشگری شهری هستند که نیاز به برنامه ریزی و مدیریت به منظور اطمینان از پایداری ظرفیت اکوتوریسم و خدمات آن ها در بلند مدت دارند. هر مقصد گردشگری توانایی محدودی در جذب گردشگر دارد که این محدودیت ها را غالبا با مفهوم ظرفیت برد بیان می کنند. انواع ظرفیت برد شامل فیزیکی، واقعی (اکولوژیک) و موثر (مدیریتی) است. در این پژوهش محاسبه ظرفیت برد گردشگری شهر ابوموسی جهت ارتقاء توان ظرفیت برد گردشگری این شهر مساله اصلی پژوهش حاضر بوده و تحقق اهداف اول، برآورد ظرفیت برد اکوتوریسم شهر ابوموسی؛ دوم، تعیین آستانه تحمل فعالیت های اکوتوریسمی این شهر وتاثیر آن برارتقای اقتصادی و اجتماعی ساکنان آن مد نظر است. پژوهش پیش رو مطالعه ای اکتشافی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری پژوهش را افراد بالای 25 سال که معمولا سرپرستان خانوارهای ابوموسی هستند را تشکیل می دهند که بر اساس فرمول کوکران تعداد 265 نفر از آنان از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه گرد آوری شده و آلفای کرونباخ 0/81حاکی از پایایی مطلوب آن است. نتایج این پژوهش، نشان می دهد که گردشگری، با وجود اشتغال زایی، افزایش در آمد و بهبود کمی و کیفی صنایع دستی، سبب بالا رفتن قیمت ها، سوداگری و تغییر کاربری زمین و افزایش ساخت و ساز و از بین رفتن بافت با ارزش در شهر و از این رو با وجود منافع اقتصادی، سبب ناپایداری کالبدی شهر شده است از لحاظ محیط زیست، پیامدهای منفی زیادی از قبیل افزایش ترافیک، تغییر کاربری های مفید برای محیط زیست شهری همراه بوده که مغایر با اهداف توسعه پایدار شهری است. بنابر این، با برنامه ریزی اصولی و تلاش برای استفاده بهینه از ورود گردشگران می توان وضعیت اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی شهر ابوموسی را بهبود بخشید.

اکوتوریسم، شهر ابوموسی، ارتقای اقتصادی، ظرفیت