امیر حسن پور - کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
فاطمه حاجی ستاری - کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
مهدیه زرآبادی پور - استادیار بخش بیماری های دهان، فک و صورت، مرکز تحقیقات پیشگیری از پوسیدگی دندان، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
فاطمه حاج منوچهری - دانشیار بخش آسیب شناسی دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

سابقه و هدف: آنمی یا کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از شایع ترین اختلالات انسان است که از طریق بررسی میزان فریتین خون تعیین می گردد که روشی تهاجمی است و مشکلاتی در انتقال نمونه ها و انجام آزمایش خصوصا در کودکان میتواند به وجود آورد. در حالی که اگر بتوان با استفاده از نمونه های بزاق افراد میزان فریتین را بررسی کرد، این روش به عنوان یک نکنیک ساده و غیرتهاجمی در تحقیقات اپیدمیولوژیک قابلیت کاربرد پیدا می کند. از این رو هدف این مطالعه، بررسی همبستگی میزان فریتین بزاق با میزان سرمی آن می باشد.مواد وروش ها: این مطالعه، یک مطالعه تجربی آزماشگاهی است و طی آن 107 بیمار مراجع کننده به آزمایشگاه بهار شهر قزوین به صورت داوطلبانه و تصادفی بدون محدودیت سنی و جنسیتی انتخاب شدند. ونمونه های بزاق غیر تحریکی و خون آن ها جمع آوری گردید. سپس میزان فریتین در نمونه های بزاق و سرم افراد تعیین شد و همبستگی فریتین بزاق با میزان سرمی آن از نظر آماری موردمطالعه قرار گرفت. جهت اجرای مطالعه حاضر، هدف و کیفیت پژوهش برای افراد مورد مطالعه شرح داده شد و رضایت کتبی آنان دریافت شد. در آخر تمامی داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS در سطح معنا داری 0.05 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده بین فریتین سرمی وبزاقی در افراد نرمال رابطه معناداری وجود دارد P=0.01 ولی این مقدار در افرادمبتلا به آنمی که 12.1% کل جمعیت را تشکیل می دهند، بیانگر عدم وجود رابطه معنادار بین فریتین سرمی و بزاقی است. P=0.154 همچنین مشخص شد که بین مولفه جنس با میزان فریتین سرمی P=0.297 و بزاقی P=0.819 رابطه معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: به دلیل دقت تشخیصی معادل نمونه های سرم، ممکن است در آینده بتوان از بزاق برای تعیین میزان فریتین به عنوان روشی غیر تهاجمی وساده در تشخیص زودهنگام بیماری هایی مثل کم خونی فقر آهن استفاده کرد.

فریتین، بزاق، سرم