منصور براهوئی - دانشجوی دکترای گیاهان دارویی، ادویه ای و نوشابه ای دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند. دانشکده تحصیلات تکمیلی، گروه کشاورزی
سعید ریگی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان. دانشکده تحصیلات تکمیلی، گروه کشاورزی

گیاهان دارویی از ارزش و اهمیت خاصی در تامین بهداشت و سلامتی جوامع هم به لحاظ درمان و هم به لحاظ پیشگیری از بیماریها برخوردار هستند. مسواک یکی از گیاهان دارویی مشهور مناطق خشک آسیا از جمله ایران، عربستان سعودی و آفریقا است. در زبان فارسی به اراک مشهور است. گیاه مسواک دارای مواد موثر درمانی است. که با خاصیت آنتی اکسیدانی و آنتی۔ باکتریایی که دارد می تواند درمان گر ارگانیک بیماری های دهان و دندان باشد. مسواک از خانواده سالوادوراسه می باشد. این تحقیق براساس مطالعات اسنادی، بررسیهای کتابخانه ای منابع معتبر و آموزه های سنتی و آن دسته از متونی که با یافته های علمی و عملی تطبیق داشته است با اتکا بر ابزار گردآوری مطالعه و تفحص انجام گرفته است. چوب این گیاه حاوی تری متیل آمین و آلکالوئیدی به نام سالوادورین است که اثر تحریک ملایمی بر روی لثه ها دارد. همچنین موادی مانند کلروسدیم، فلوئور، رزین، گوگرد، سیلیکا و ویتامین ث که نقش موثری در سلامت دهان و دندان دارد. برگ، میوه، دانه و پوست ریشه آن به مصارف درمانی می رسد. مطالعات علمی و پرورش این گیاه به خصوص در مناطق جنوبی کشور نیاز به سرمایه گذاری دارد تا بتوان علاوه بر مصرف داخلی زمینه صادرات این محصول را فراهم آورد.

مسواک، سالوادورین، سیلیکا، دهان، دندان