عدنان مرادپور - دانش آموخته رشته دکترای عمومی دامپزشکی از دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
ذوالفقار رجبی - دانشیار، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
غلامرضا دهقان - استاد، گروه بیولوژی، دانشکده علوم، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مهدی وصفی مرندی - استاد، گروه بیماری های طیور، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

آنفلوانزای پرندگان یک بیماری بسیار واگیر ویروسی است. در حال حاضر تحت تیپ H9N2 عامل بیماری در ایران بومی است و خسارت زیادی به صنعت طیور وارد می کند. لذا کنترل این بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. واکسیناسیون یکی از این راهکارهای کنترلی می باشد. روغن هایی که در واکسن های تجاری بعنوان ادجوانت استفاده می-شوند روغن های معدنی هستند. از مهمترین معایب این روغن ها، متابولیسم پایین و باقیمانده در بافت، ایجاد واکنش های شدید بافتی، و همچنین سرطان زایی آنها است. لذا محققان در تلاش هستند در واکسن ها بجای روغن های معدنی از روغن-های گیاهی بعنوان ادجوانت استفاده کنند. در مطالعه حاضر، خاصیت ادجوانتی عصاره ی هگزانی میوه های انجیر و زیتون بطور جداگانه به همراه ویروس غیرفعال آنفلوانزا تحت تیپ H9N2 در بدن 50 قطعه جوجه گوشتی تجاری در مقایسه با واکسن تجاری بررسی شد. برای ارزیابی از روش پاسخ آنامنستیک استفاده شد. نتایج نشان داد مخلوط ها نمی توانند مانع از عفونت و پاسخ آنامنستیک در پرندگان شوند. درحالی که واکسن تجاری پاسخ آنامنستیک را مهار کرد و ایمنی مناسب تری را ایجاد نمود. با توجه به نتایج به نظر می رسد که حتی نتوان بصورت جداگانه از عصاره های هگزانی حاصل از میوه های انجیر و زیتون به عنوان ادجوانت در تهیه واکسن آنفلوانزای طیور استفاده کرد.

آنفلوانزا, انجیر, زیتون, ادجوانت, واکسن