راضیه لشکری - Shahid Sadoughi University of Medical Sciences Yazd
محمد حسن احرام پوش - Shahid Sadoughi University of Medical Sciences Yazd
غلامرضا شریف زاده - Birjand University of Medical Sciences
محمد تقی قانعیان - Shahid Sadoughi University of Medical Sciences Yazd
علی دهقانی - Shahid Sadoughi University of Medical Sciences Yazd
محمد ابراهیم زاده اردکانی - Shahid Sadoughi University of Medical Sciences Yazd

مقدمه: شپش‌ها انگل‌های خارجی با انتشار جهانی هستند که در همه طبقات اجتماعی - اقتصادی در سراسر جهان یافت می‌شوند و باعث آلودگی میلیون‌ها انسان خصوصاً کودکان 14-5 ساله می‌شوند. با توجه به گسترش رو به رشد شپش سر در سال‌های اخیر علی‌رغم مراقبت‌های بهداشتی دقیق‌تر،این مطالعه باهدف بررسی وضعیت عوامل اکواپیدمیولوژیک مؤثر بر شیوع بیماری پدیکولوزیس سر در دانش آموزان دختر 10 تا 12 سال شهرستان بیرجند در سال 96 انجام گردید. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی – تحلیلی است.جامعه آماری  دانش‌آموزان ابتدایی دبستان‌های دخترانه شهرستان بیرجند بوده که به‌صورت تصادفی چندمرحله‌ای 2471 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و معاینه بصری دانش‌آموزان بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار22 spssبا آزمون‌های آماری کای اسکوئر و رگرسیون لجستیک و چند متغیره انجام شد. سطح معناداری کمتر از 05/0در نظر گرفته شد. یافته ها: شیوع آلودگی به شپش سر در جمعیت موردمطالعه (329 نفر) 6/13درصد بود که در مناطق حاشیه شهر حدود دو برابر نقاط شهری بود. بین آلودگی به شپش و متغیرهای تحصیلات و شغل پدر و مادر، درآمد خانواده، ملیت، وجود اتباع خارجی در کلاس، محل سکونت، سابقه آلودگی قبلی، آلودگی به شپش خانواده، استفاده وسایل مشترک ارتباط معنی‌دار آماری یافت شد(05/0>p). نتیجه‌گیری: شیوع آلودگی شپش در مطالعه حاضر نسبت به مطالعات مشابه بالاتر بوده و ازآنجایی‌که شیوع در مناطق حاشیه شهر بالاتر بود، لذا انجام مداخلات پیشگیری‌کننده به‌ویژه در مناطق حاشیه شهر بر روی فاکتورهای مرتبط با آلودگی به شپش توسط سیستم بهداشتی درمانی و آموزش‌وپرورش ضروری به نظر می‌رسد .    

Ecological factors, Head lice, Girl, Primary school, Birjand, عوامل اکولوژیک, پدیکولوزیس سر, دختر, مدارس ابتدایی, شهرستان بیرجند.