مسعود خدادادیان - دانشجوی دکتری مهندسی عمران، دانشگاه شمال، آمل، ایران
علی دیوسالار - استادیار مواد و صنایع، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران
امید تی تی دژ - استادیار مهندسی عمران، ، دانشگاه شمال، آمل، ایران

در عصر حاضر، صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های توسعه اقتصادی از اهمیت بالایی در بسیاری از کشورها برخوردار است. از طرف دیگر، با رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، با رویکرد گردشگری الکترونیک و گردشگری هوشمند، راه‌اندازی وب‌سایت‌ها و تولید نرم‌افزارهای موبایلی که به گردشگران در برنامه‌ریزی سفر (بر مبنای سلایق و ترجیحات شخصی یا گروهی آن‌ها، مشخصات جاذبه‌های گردشگری و وضعیت ترافیک شبکه معابر در یک مقصد گردشگری) کمک می‌کند، برای توسعه گردشگری و تقویت توان رقابتی مقاصد گردشگری، موردتوجه قرارگرفته است. از دیدگاه پژوهش عملیاتی، چالشِ برنامه‌ریزی سفر شخصی گردشگر، یک مسئله بهینه‌سازی به نام مسئله جهت‌یابی است که با مدل‌سازی و حل آن، برنامه سفر بهینه برای یک مقصد گردشگری شامل توالی بازدید برخی از نقاط جاذبه گردشگری طوری طراحی می‌شود که ضمن رعایت محدودیت‌های گوناگون، امتیاز کسب‌شده بیشینه گردد. این تحقیق با دیدگاهِ پژوهش عملیاتی ازنظر روش، توصیفی – تحلیلی و ازنظر هدف، توسعه‌ای است. در این مقاله یک روش فرا ابتکاری جستجوی محلی تکرارشونده، برای حل مسئله جهت‌یابی با وابستگی زمانی و پنجره‌های زمانی پیشنهادشده است. این الگوریتم حل بر مبنای تعدادی ساختار همسایگی خاص طراحی‌شده برای بهبود موضعی جواب عمل می‌کند که در مرحله جستجوی محلی آن از حرکت‌های درج، جابجایی و تعویض استفاده‌شده است. در این پژوهش، برای در نظرگیری شرایط تراکم و تأخیر ترافیک بر روی زمان سفر شبکه معابر، زمان سفر کمان‌های شبکه به‌صورت متغیر گسسته و تابعی از ساعت روز در نظر گرفته‌شده است. الگوریتم پیشنهادی در زبان برنامه‌نویسی C++ پیاده‌سازی شده و جهت ارزیابی کارایی آن، بر روی یک پایگاه داده واقعی از شهر شیراز (که از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای جمع‌آوری‌شده است)، اجراشده است. بر اساس ارزیابی نتایج مطالعه موردی، کیفیت بالای جواب و زمان حل مناسب، از نقاط قوت روش پیشنهادی این تحقیق محسوب می‌گردد.

برنامه‌ریزی سفر گردشگر, مسئله جهت‌یابی, پنجره زمانی, وابستگی زمانی, جستجوی محلی تکرارشونده