رضا نعمتی مفرح - دانشجوی دکترای تخصصی حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
فرزین رضایی - دانشیار، دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

بسیاری از افراد با فرآیند حسابداری و استفاده از دستاوردهای آن سروکار دارند. حسابداران در امر گردآوری و ارسال اطلاعات، سرمایه گذاران در امر استفاده از اطلاعات حسابداری برای تصمیم گیری، اعتباردهندگان برای بررسی وضعیت مالی شرکت، مدیران برای تصمیم گیری و انعکاس عملکردشان و مجامع حرفه ای برای تعیین شیوه عمل حسابداری، با فرآیند حسابداری سروکار دارند. بنابراین ضرورت وجود تئوری حسابداری برای تامین اهداف ذکر شده در فوق با توجه به کاربردهای حسابداری مشهود است. این ضرورت پیشگامان دانش حسابداری را بر آن داشت تا قدم جلو نهند و چارچوب های تئوریکی حسابداری را مورد بحث قرار دهند.نظریه پردازان حسابداری معتقدند که تاکنون هیچ تئوری حسابداری جامع و کاملی ارائه نشده است. در نبود چنین تئوری، این سوال مطرح می شود که آیا اصول حسابداری کافی از طریق تحقیقات حسابداری بوجود می آید. این مقاله بیان می کند که اصول حسابداری صرفا نتیجه تحقیقات علمی نیست و رویه کنونی حسابداری از طریق فرایند تدوین استاندارد آن بسیار بیشتر به توسعه اصول حسابداری کمک می کند. از این رو نقشی که تئوری و تحقیقات حسابداری باید در توسعه اصول حسابداری ایفا کنند یک پرسش علمی و مهم است.بحث این مقاله بر رویکرد هنجاری و توصیفی در توسعه تئوری حسابداری، ماهیت اثبات گرایی جریان اصلی تحقیقات حسابداری، تئوری سودمندی در تصمیمات احتمالی و نقش تحقیقات تفسیری و انتقادی متمرکز است. تمامی این تحولات برای حسابداری مفیدند زیرا تنوعی از روش های تحقیقاتی را برای حسابداری فراهم می سازند که در مجموع وضعیت تحقیقات حسابداری و تئوری حسابداری را بهبود می بخشند. با این وجود، در نقشی که این تحولات در ایجاد اصول حسابداری مناسب و مطلوب، ایفا می کنند جای شک و تردید است.

تئوری، تئوری حسابداری، تحقیقات اثباتی، تحقیقات تفسیری، تحقیقات انتقادی، تئوری سودمندی در تصمیمات، جریان اصلی تحقیقات حسابداری.