محمدرضا عبادی
جواد پوررضا
محمد خوروش
کامبیز ناظرعدل
عباس المدرس

سورگوم دانه ای یکی از غلات مهمی است که در نقاط گرم و خشک به طور وسیع کشت می شود. توسعه کشت و کاربرد آن در تغذیه دام و طیور در ایران می تواند از حجم واردات ذرت کم کند. به منظور تعیین ارزش غذایی سورگوم، ۳۶ رقم سورگوم دانه ای و یک رقم ذرت تحت شرایط یکسان کشت شدند. نتایج حاصل از تجزیه های شیمیایی نشان داد که میانگین مقدار خاکستر، پروتئین خام، دیوار سلولی بدون همی سلولز و فسفر در ارقام سورگوم به ترتیب ۸/۳۵± ۳/۹۳ ، ۱۱/۶± ۱/۱۸ ،۱/۷۲± ۰/۰۵۴ و ۰/۳۴± ۰/۰۳درصدمی باشد که بالاتر از ذرت قرار داشت، ولی مقدار چربی خام در سورگوم کمتر از ذرت ایرانی و ذرت وارداتی بود. مقدار پروتئین، چربی و الیاف خام در ذرت ایرانی (۷/۱۰، ۹/۵ و ۳/۳ درصد) بیشتر از ذرت وارداتی (۸/۷، ۲/۴ و ۲/۲ درصد) به دست آمد. حداقل مقدار تانن در ارقام سورگوم ۰۲۱/۰% و حداکثر ۹۹۸/۰% بود. انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری و حقیقی، که به روش سیبالد تعیین گردید، با افزایش تانن کاسته شده و در بین سه رقم سورگوم اختلاف معنی داری (۰۵/۰ > p) ملاحظه شد. هر دو نمونه ذرت انرژی قابل سوخت و ساز حقیقی بیشتری نسبت به سورگوم داشتند (۰۵/۰ > p). بیشترین انرژی قابل سوخت و ساز ظاهری را سورگوم کم تانن داشت (۳۵۴۳ کیلوکالری در کیلوگرم) و بین سورگوم دارای تانن متوسط (۳۴۵۸ کیلوکالری در کیلوگرم) و دو رقم ذرت (۳۴۰۶ کیلوکالری در کیلوگرم) تفاوت معنی داری ملاحظه نشد (۰۵/۰ > p).

Sorghum grain, Nutrient composition, Tannin, Metabolizable energy, Poultry, سورگوم دانه ای ، مواد مغذی ، تانن ، انرژی قابل سوخت و ساز ، طیور