محسن صالح زاده - گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
محمد همتی - گروه آب دانشگاه ارومیه، ایران
مهدی یاسی - گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
استفان لانزونی - مهندسی عمران، معماری و محیط زیست، دانشگاه پادوا، پادوا، ایتالیا

سرریزهای مستغرق سازه هایی با ارتفاع کوتاه هستند که کاملا زیر سطح آب قرار داشته و جهت کنترل جابجایی قوس ها، بهبود شرایط کشتیرانی، ایجاد زیستگاه آبزیان و ... احداث می شوند. هدف این تحقیق ارزیابی الگوی فرسایش و رسوبگذاری در یک قوس ۹۰ درجه با شعاع انحناء نسبی ۳/۳ با حضور سرریزهای مستغرق می باشد. برای رسیدن به این هدف، مجموعه ای از سرریزها با ارتفاع نسبی ۳۰ و ۷۰ درصد و شیب تاج صفر و ۷ درصد در قسمت دیواره خارجی قوس احداث شدند. زاویه سرریزها ۶۰ درجه، طول سرریزها ۳۰ درصد عرض کانال و فاصله بین سرریزها ۳ برابر طول سرریزها به صورت ثابت در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که با احداث سرریزهای با ارتفاع نسبی ۷۰ درصد و شیب تاج صفر، بیشترین رسوبگذاری (۶۶/۵۶ درصد بیشتر از حالت بدون سازه) در محل حداکثر آبشستگی صورت گرفت. ماکزیمم عمق نسبی آبشستگی در سرریزهای با ارتفاع نسبی ۷۰ درصد، در حدود ۱۷ درصد بیشتر از مقدار آن در سرریزهای با ارتفاع نسبی ۳۰ درصد بود. با افزایش شیب تاج برای سرریزها با ارتفاع نسبی ۳۰ درصد، متوسط ماکزیمم عمق نسبی آبشستگی در تمامی شرایط هیدرولیکی اطراف سرریز W۵ تقریبا ۲۷ درصد کاهش پیدا کرد.

آبشستگی, تپه رسوبی, خط القعر, دیواره خارجی, دیواره داخلی