زهرا دیانت مهارلویی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
رضا قاسمی - دانشیار، بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

روی از مهمترین عناصر کم نیاز برای گیاهان می­باشد که قابلیت دسترسی آن در خاک­های آهکی کم است. قابلیت دسترسی روی برای گیاه به توزیع نسبی شکل­های مختلف شیمیایی آن در خاک بستگی دارد که تابعی از ویژگی­های خاک می­باشد. پژوهش  حاضر به منظور بررسی توزیع شکل­های شیمیایی روی در دو نوع خاک زیر کشت درختان بادام و انار با استفاده از روش عصاره­گیری دنباله­ای انجام گردید. نتایج نشان داد مقدار روی قابل استخراج با DTPA در خاک زیر کشت بادام نسبت به انار در خاک سطحی- زیر سایه انداز ۱۰/۱۲% و در خاک سطحی- خارج از سایه­انداز ۹۱/۹% می­باشد، خاک عمقی- زیر سایه انداز ۲۰/۱۹% و در خاک عمقی- خارج از سایه­انداز ۶۷/۲۱ % بیشتر گردید. مقدار روی قابل استفاده در خاک سطحی- زیر سایه­انداز نسبت به خارج از سایه­انداز درختان انار ۷۱/۹% و در خاک عمقی- زیر سایه­انداز نسبت به خارج از سایه­انداز درختان انار ۱۸/۱۰% بیشتر گردید. نتایج نشان داد بیشترین درصد شکل شیمیایی روی در روش عصاره­گیری دنباله­ای مربوط به شکل کل و سپس اکسیدهای آهن بی­شکل بوده که قابل دسترس برای درختان نیست. به طور کلی ترتیب شکل­های شیمیایی روی به لحاظ کمیت به ترتیب زیر بود: محلول + تبادلی

موادآلی, سایه انداز, خاک سطحی, عصاره گیری دنباله ای