علی گنجعلی - عضو هیات علمی پژوهشکده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد کافی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
مژگان ثابت تیموری - دانشجوی دوره دکتری زراعت دانشگاه فردوسی مشهد

آب قابل دسترس، عامل اصلی محدود کننده رشد و تولید محصول درمناطق خشک می باشد. نتایج بررسی­ها موید این است که خصوصیات ریشهو اندام هوایی، نقش موثری در تحمل به خشکی ژنوتیپ های نخود دارند. در این راستا به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر تغییرات شاخص­های فیزیولوژیکی گیاه نخود، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که وزن خشک تجمعی و سرعت رشد محصول در تیمار فراهمی رطوبت (شاهد) به دلیل تداوم رشد رویشی و تولید ماده خشک، نسبت به تنش خشکی با تاخیر به حداکثر خود رسید. در مراحل گل دهی و تشکیل غلاف ها ، تنش خشکی باعث افزایش معنی­داری در نسبت ریشه به اندام هوایی شد (۰/۰۱ P≤). در شرایط تنش خشکی، سطح برگ در طول دوره تنش به صورت معنی­داری کمتر از شرایط فراهمی رطوبت بود. در این آزمایش، تفاوت های مشاهده شده در مقدار تجمع ماده خشک و CGR عمدتا به کاهش سطح برگ در تیمار تنش خشکی مربوط می شود، زیرا میزان NAR در شرایط تنش خشکی، بدون تغییر باقی ماند. بنابراین در فرایند انتخاب برای بهبود تحمل به خشکی گیاه، وجود تعادل مناسب بین کاهش سطح برگ یک رقم به منظور کاهش تبخیر و تعرق و وجود سطح برگ کافی برای فتوسنتز ضروری است.

خشکی, سرعت رشد محصول, فتوسنتز خالص و ریشه