ولی رحیمی - کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران
محمد نصیری - استادیار مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران

پژوهش حاضر با هدف فراتحلیل مطالعات عوامل و دلایل موثر بر اغتشاشات تماشاگران فوتبال ایران انجام شد. روش پژوهش از نوع فراتحلیل بود. جامعه آماری شامل همه پژوهش های گزارش شده در زمینه بررسی عوامل موثر بر زمینه پرخاشگری و اغتشاشات تماشاگران فوتبال از ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۷ بود. از بین جامعه آماری، ۱۷ پژوهش که معیارهای ورود به فراتحلیل را داشتند، از طریق روش سرشماری به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. نودوهفت فرضیه پژوهشی از مطالعات نمونه پژوهش استخراج شدند و در سه طبقه عوامل فردی، فوتبالی و محیطی مدیریتی طبقه بندی شدند و در فرایند فراتحلیل وارد شدند.برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده به صورت جداگانه از نرم افزارهای فراتحلیل و اس.پی.اس.اس. استفاده شد. نتایج با استفاده از مدل اثرات تصادفی نشان داد که اندازه اثر کلی همه عوامل موثر بر اغتشاشات فوتبال ایران برابر با ۲۵۲/۰ = r است (۰۵/۰ >p ). همچنین برطبق نتایج، اندازه اثر عوامل مدیریتی برابر با ۳۲۰/۰ = r ، عوامل فردی برابر با ۲۰/۰ = r و عوامل مرتبط با فوتبال برابر با ۱۶۹/۰ =r  به دست آمد که همه اندازه اثرات بر طبق نظر کوهن در حد متوسط ارزیابی شد.

فراتحلیل, اغتشاش تماشگران فوتبال, هولیگانسیم, وندالیسم