رضا سید شریفی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
کیومرث کراری نیری - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
نعمت هدایت ایوریق - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
جمال سیف دواتی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهدی بهلولی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

در این تحقیق،از رکوردهایهفت گله گاو شیری نژاد هلشتاین استان اصفهان در اولین دوره شیردهی استفاده گردید. داده های مذکور مربوط به سال ­های ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۲ که توسط شرکت آریا دلتا ژن اصفهان جمع آوری شده بودند مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفت. صفات مورد مطالعه در این تحقیق شامل صفات تولیدی (تولید شیر، تولید چربی، تولید پروتئین)، صفات تیپ (عمق بدن، زاویه ­داربودن، نگه ­دارنده پستان، اتصال پستان جلو، عمق پستان) و صفات تولیدمثلی (روزهای باز و سن اولین زایش) و صفت طول عمر تولیدی بودند. تجزیه و تحلیل ژنتیکی صفات مورد بررسی با استفاده از روش حداکثر درست ­نمایی توسط نرم ­افزارwombat انجام شد. وراثت پذیری تولید شیر، تولید چربی شیر، تولید پروتئین شیر به ­ترتیب ۰/۲۸، ۰/۴۹، ۰/۴۲ و وراثت پذیری سن اولین زایش و روزهای باز به ­ترتیب ۰/۶۹ و ۰/۰۷ و وراثت پذیری صفات عمق بدن، زاویه­ داربودن، نگه ­دارنده پستان، اتصال پستان جلو، عمق پستان به ­ترتیب ۰/۲۷، ۰/۲۵، ۰/۱۲، ۰/۰۵ و ۰/۳۶ و وراثت پذیری طول عمر تولیدی ۰/۲ برآورد گردید. همبستگی ژنتیک ی بین صفات تولید شیر و تولید چربی ۰/۱۲ و همبستگی ژنتیکی بین تولید شیر و تولید پروتئین ۰۵ /۰ برآورد شد. همبستگی ژنتیکی بین صفت روزهای باز و سن اولین زایش ۰/۲۱ برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی صفات تیپ  بین ۰/۵۱- تا ۰/۷۲ و همبستگی فنوتیپی صفات تیپ بین ۰/۱۹- تا ۰/۲۲ برآورد گردید. بیش ­ترین همبستگی ژنتیکی مثبت بین عمق بدن و زاویه داربودن ۰/۷ و بیش ­ترین همبستگی ژنتیکی منفی بین عمق بدن و عمق پستان ۰/۵۱- برآورد گردید. همبستگی­ های ژنتیکی برآورد شده بین صفات تولیدی، تولیدمثلی ، تیپ و طول عمر تولیدی در دامنه ۰/۵۱- (طول عمر تولیدی و تولید پروتئین) تا ۰/۶۳(سن اولین زایش و تولید چربی) برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی بین صفات تیپ و طول عمر تولیدی در محدوده ۰/۳- تا ۰/۳۹ متغیر بود. با توجه به همبستگی ژنتیکی قوی و نامطلوب بین صفات تولیدی و تولیدمثلی، طراحی برنامه ­های انتخاب  در  گاوهای  شیری  براساس  ترکیبی  از این صفات توصیه می ­گردد.

گاو شیری, صفات تولیدی, صفات تولیدمثلی, صفات تیپ, بقا, پارامترهای ژنتیکی