زهرا اسماعیلی - مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
بهرام حسین زاده سامانی - مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
فیروزه نظری - معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
سجاد رستمی - مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
علیرضا نعمتی - گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد شهرکرد ایران

پسته یکی از محصولات صادراتی ایران است که از نظر استراتژیکی از جایگاه خاصی در بین تولیدات کشاورزی برخوردار است. آلودگی میوه پسته به انواع آفلاتوکسین ها باعث شده است که صادرات این محصول با ارزش، با محدودیت روبرو گردد. پلاسمای سرد (CP) یکی از فناوری های غیر حرارتی است که به خوبی قادر است علاوه بر سترون سازی قارچ ها و توکسین های مواد غذایی، کیفیت مواد غذایی را حفظ نماید. در این پژوهش با استفاده از روش (DBD, Dielectric Barrier Discharge) سامانه ای جهت تولید پلاسما ی سرد با استفاده از گازهای هوا و آرگون ساخته شد. سپس مشخصه یابی پلاسما انجام گرفت. برای ارزیابی توانایی سیستم، تاثیر پلاسمای سرد بر کاهش آفلاتوکسین کل (B۱, B۲, G۱ , G۲) در پسته بررسی شد. متغیرهای مستقل برای کاهش آفلاتوکسین شامل زمان قرار گرفتن در معرض پلاسما (۵-۱۰-۱۵ دقیقه)، فاصله نمونه از نازل (۱-۵/۱-۲ سانتی متر)، نسبت ترکیب هوا و گاز آرگون (هوا + آرگون) (%۰-۵۰-۱۰۰) هستند. نتایج حاصل از تیمار ها در سیستم پلاسمای سرد فشار اتمسفری نشان داد که افزایش زمان اعمال پلاسما بیشترین تاثیر را در کاهش سم آفلاتوکسین (B۱, B۲, G۱ , G۲) نسبت به سایر متغیرها دارد. پس از آن به ترتیب فاصله نمونه از نازل و درصد ترکیب گاز آرگون و هوا بیشترین تاثیر را در کاهش آفلاتوکسین B۱، B۲ و G۱ و درصد ترکیب گاز آرگون و هوا و سپس فاصله نمونه از نازل به ترتیب بیشترین تاثیر را در کاهش آفلاتوکسین G۲ داشته اند. با توجه به نقاط بهینه بدست آمده در کاهش سم آفلاتوکسین، زمان اعمال پلاسما ۶۲/۱۳ دقیقه، فاصله نمونه از نازل ۳۷/۱ سانتی متر و میزان ترکیب گاز آرگون و هوا ۶۸/۵۰ درصد، بیشترین مقدار کاهش سم را موجب می شود. بنابراین، این روش می تواند برای کاهش و یا از بین بردن سم آفلاتوکسین استفاده شود.

پلاسمای سرد, آفلاتوکسین کل, پسته, DBD