رضا نوروز ولاشدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران
نوذر قهرمان - استادیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی،پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران،کرج
پرویز ایران نژاد - دانشیار گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

شبیه سازی دما و رطوبت اعماق خاک با توجه به کمبود اندازه گیری های مستقیم در مزرعه، جهت مدیریت و برنامه ریزی آبیاری و برآورد تبخیر - تعرق در پوشش های گیاهی مختلف حائز اهمیت می باشد. در این پژوهش، کارایی مدل COUP در شبیه سازی پویایی دما و رطوبت خاک، در دو کرت با پوشش گیاه ذرت و بدون پوشش گیاهی در منطقه کرج مورد ارزیابی قرارگرفته است. جهت اجرای مدل، متغیر های هواشناسی شامل دمای بیشینه و کمینه، رطوبت جوی، ساعات آفتابی، سرعت باد و بارندگی در مقیاس روزانه اندازه گیری شد. خصوصیات فیزیکی خاک (بافت، درصد مواد آلی، pH، وزن مخصوص ظاهری) با نمونه برداری از اعماق مختلف تعیین شد. جهت برآورد شاخص سطح برگ از رابطه تجربی بین این شاخص و بیشینه عرض برگ در دوره تحقیق استفاده شد. همچنین عمق گسترش ریشه ها و ارتفاع بوته در فواصل منظم ثبت شد. نیمرخ خاک به ۴ لایه تقسیم و دمای خاک با استفاده از دماسنج های جیوه ای استاندارد و رطوبت خاک توسط دستگاه تتاپروب در چهار عمق ۱۰، ۳۰، ۵۰ و ۷۰ سانتی متری اندازه گیری شد. پس از اجرای مدل، مقادیر شبیه سازی شده دما و رطوبت خاک در مقایسه با داده های مشاهده با استفاده از سنجه های آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های این مطالعه، قابلیت کاربرد مدل را نشان داد، لیکن برای حصول به برآوردهای دقیق تر از رطوبت خاک واسنجی بیشتری مورد نیاز است.

مدل شبیه سازی, تجزیه خاک, عمق ریشه, کرج