حمید امیرنژاد - Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
سید علی حسینی یکانی - Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
سید مجتبی مجاوریان - Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
فاطمه کشیری کلایی - Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
مهسا تسلیمی - Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: فعالیت دامداری در استان مازندران دارای سهم قابل ­توجهی در اشتغال و تولید محصولات وابسته در کشور است. به­ منظور تحقق توسعه ­ی اقتصادی، شناسایی چالش­ها و پتانسیل­ های پیش­روی این بخش، از عوامل مهم به­ نظر می­ رسند. هدف از انجام این مطالعه، تجزیه و تحلیل منابع، فعالیت­ها و نهادهای استان مازندران با رویکرد اقتصادی در جهت تقویت تولید و اشتغال و یافتن استراتژی مناسب برای افزایش اشتغال و تولید زیربخش دامداری در استان مازندران می­ باشد. مواد و روش­ ها: با توجه به قابلیت های تولید محصولات دامی در استان مازندران، در این مطالعه با استفاده از یک نوع تحلیل SWOT مبتنی بر رهیافت AHP، مشکلات و فرصت­های موجود در زیربخش دامداری در استان مازندران شناسایی و مورد بررسی قرار گرفت.  برای استخراج مقایسات زوجی عوامل داخلی و خارجی، با ۱۵ کارشناس باتجربه زیربخش دامداری سازمان و ادارات جهاد کشاورزی استان مازندران در سال ۱۳۹۷ مصاحبه شد. در نهایت، با استفاده از رهیافت ماتریس کمی برنامه ­ریزی راهبردی (QSPM)، به اولویت­ بندی راهبردهایی برای توسعه این زیربخش پرداخته شد. برای تخمین نتایج از نرم ­افزارهای Excel و GAMS استفاده گردید.   یافته­ ها: نتایج تحلیل SWOT در تحلیل عوامل داخلی و خارجی مبین آن بود که به ­منظور توسعه­ ی زیربخش دامداری در استان مازندران، استراتژی­های تهاجمی می­ تواند مفید واقع شود. همچنین، نتایج اولویت­بندی راهبردها از طریق رهیافت QSPM نیز نشان داد که با توجه به استراتژی­ های تهاجمی در زیربخش دامداری، «توسعه صادرات و ورود به بازارهای جهانی»، «توسعه محصول و بازار»، «ایجاد تسهیلات و امکانات برای صادرات به کشورهای حاشیه دریای خزر» و «اصلاح نژادهای دام در جهت افزایش تولید» به ­ترتیب با امتیازهای ۶/۴۶۷، ۶/۱۴۷، ۵/۴۴۲ و ۴/۹۴۷، به ­عنوان راهبردهایی در جهت توسعه تولید و اشتغال در زیربخش دامداری استان مازندران می­ توانند مدنظر قرار گیرند. نتیجه ­گیری: با توجه به بررسی نتایج نمره­ی عوامل داخلی و خارجی در تحلیل SWOT، راهبرد بهینه در فعالیت دامداری استان مازندران، راهبرد تهاجمی SO می­ باشد. با توجه به نتایج این تحقیق، راهکارهایی همچون توسعه و ارتقای دامداری­های سنتی به نیمه ­صنعتی و صنعتی، کاهش دلالی و واسطه­ گری­ ها و تنظیم بازار با گردآوری آمار و منابع اطلاعاتی صحیح، اصلاح نژادهای دام، حمایت از صادرات به ­ویژه صادرات به کشورهای حاشیه دریای خزر، ارتقاء کیفیت و استاندارد تولیدات فرآوری شده به­ منظور فروش در بازارهای منطقه ­ای و فرامنطقه ­ای، شناخت نیاز بازارهای هدف و مواردی از این قبیل پیشنهاد می­شود.    

Employment, Livestock, Mazandaran, Optimiziation, Production, QSPM, اشتغال, بهینه ­سازی, تولید, دامداری, مازندران, QSPM