محمد رضا مثنوی - دانشیار گروه طراحی محیط دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
سعید غلام پور - دانشجویان کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکده معماری پردیس هنرهای زی
نفیسه سیده

طبیعت پیرامون انسان و عوامل متشکله آن در دوران باستان و تا پیش از ظهور تکنولوژی و نظام های جدید صنعتی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. در برخی از نگرش ها و جهانبینی ها طبیعت بدان اندازه مهم بوده که حتی به عنوان امری مقدس و قابل ستایش تلقی می شده است. به طوری که در ذهن ایرانیان باستان عناصر طبیعت گردانندگان اصلی دنیا به شمار می آمده اند و می توان گفت که طبیعت دوستی، در تمامی وجوه زندگی آنها نفوذ کرده بود. در تاریخ فرهنگ های دیگر جهان نظیر یونان و هند قدیم نیز تشابهاتی در این زمینه دیده می شود. اما در دوران مدرن و پس از انقلاب های علمی و صنعتی، انسان با اعتقاد به توسعه و پیشرفت تکنولوژی به عنوان عاملی برای دست یافتن به خوشبختی و رفاه ، سعی بر کنترل طبیعت و تسلط بر آن نمود و به بهانه ی تسلط بر طبیعت، به تدریج زمینه های تخریب و نابودی آن را فراهم نمود. از پیامد های توسعه صنعتی ، مداخله انسان در طبیعت و دگرگونی های زیست محیطی ناشی از آن است که نتیجه اعتقادات جدید او به نظام صنعتی و شاید نشانگر کاهش اعتقاد انسان معاصر به طبیعت به عنوان منشا زندگی و حیات موجودات در روی کره زمین باشد. این مقاله با بررسی تاثیر افکار و اعتقادات انسان عصر صنعتی بر اقدامات او نسبت به طبیعت و مقایسه با دوره های پیشین ، تلاش می کند نقش پیشرفت و توسعه صنعتی و اعتقاد انسان عصر صنعت را در رابطه ی او با طبیعت و تخریب محیط زیست مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. و از این طریق بتوان پنجره ای را پیش روی انسان معاصر در جهت افزایش توجه به ماهیت و ظرفیت طبیعت و نیز کاهش اثرات منفی توسعه شهری و صنعتی بر محیط زیست باز نموده و ریشه های اقدامات انسانی را در این پدیده مورد بحث قرارداده و در نتیجه نسبت به فراهم نمودن بسترهای نظری برای حفظ محیط زیست و مراقبت از آن اقدام نماید. این مقاله به روش بررسی و تحقیق کتابخانه ای تجزیه و تحلیل دیدگاه های موثر در این زمینه می پردازد.

تخریب محیط زیست ، انسان عصر صنعتی ، اعتقاد به طبیعت ، تکنولوژی