فهیمه حمزه نژادی - PhD student of Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
فریبرز باقری - Associate Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
محمد حاتمی - Associate Professor, Department of Psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran.
فریبرز درتاج - Professor, Department of educational Psychology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

هدف: یکی از اختلال های شایع دوران کودکی، اختلال بیش فعالی- نارسایی توجه است که می تواند ناشی از کمبود خودتنظیمی باشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مداخله های خودتنظیمی رفتار توجهی با خودتنظیمی رفتار انگیزشی بر کاهش علایم اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی دانش آموزان مقطع ابتدایی انجام شد. روش: پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری، شامل کلیه کودکان ۷ تا ۱۲ ساله مبتلا به نارسایی توجه و بیش فعالی بود که در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ به مراکز مشاوره و روان شناسی منطقه ۵ تهران مراجعه کرده و تحت درمان دارویی ریتالین قرار داشتند. نخست به وسیله سیاهه علایم مرضی کودکان (CSI-۴) غربالگری شدند. سپس ۴۵ نفر از دانش آموزانی که بیش ترین تراز ADHD را داشتند، به تصادف انتخاب و در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) به طور تصادفی جایگزین شدند. داده های به دست آمده نیز با روش تحلیل کواریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی بن فرونی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که دو گروه آزمایش نسبت به گروه گواه افزایش معناداری را در پس آزمون داشته اند (۰۰۱/۰p<). علاوه بر این نتایج نشان داد که بین میانگین ADHD گروه مداخله های خودتنظیمی رفتار توجهی با میانگین ADHD گروه خودتنظیمی رفتار انگیزشی تفاوت معناداری وجود ندارد. به عبارت دیگر تاثیر دو روش درمانی در کاهش نارسایی توجه و بیش فعالی یکسان است (۰۱/۰p<). نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل می توان نتیجه گرفت آموزش فرایندهای خودتنظیمی رفتار انگیزشی و رفتار توجهی می توانند بر کاهش علایم اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در این کودکان کمک قابل توجهی کنند(۰۱/۰p<).

Self-regulation, Attention behavior, Motivational behavior, Attention Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD), خودتنظیمی, رفتار توجهی, رفتار انگیزشی, اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی.