نسرین میرزاکرمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی ایلام
محمد میرزایی حیدری - مدیر گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد ایلام
محمود رستمی نیا - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه ایلام

به منظور بررسی سیستم تلفیقی نهاده های زیستی و شیمیایی برخصوصیات مختلف جو پاییزه، این آزمایش به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار درسال زراعی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ در ایستگاه تحقیقاتی سرابله استان ایلام انجام شد. فاکتورها شامل عامل اول دو روش کاربرد کودهای زیستی (کاربرد کود زیستی در عمق ۴ سانتی متر در خاک و کاربرد کود زیستی همراه با بذر (تلقیح با بذر))، عامل دوم کود شیمیایی فسفاته (از منبع سوپر فسفات تریپل) در سه سطح (۰، ۵۰ و ۱۰۰ درصد نیاز کودی) و عامل سوم شامل مصرف انواع کودها ی زیستی (ازتوباکتر، سودوموناس، ازتوباکتر+سودوموناس و شاهد (بدون تلقیح)) بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بین سطوح مختلف مصرف کود شیمیایی فسفره تفاوت بسیار معنی داری وجود دارد وحداکثرعملکرد دانه (۴/۳۵۸۵ کیلوگرم درهکتار) از تیمار۱۰۰ درصد مصرف کود فسفره بدست آمد که نسبت به تیمار شاهد ۲۴ درصد افزایش نشان داد. همچنین مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که تفاوت قابل ملاحظه ای بین سطوح مختلف مصرف کودهای زیستی وجود دارد و حداکثر عملکرد دانه (۴۲۰۶ کیلوگرم در هکتار) از سطح سوم (ازتوباکتر+سودوموناس) بدست آمد که نسبت به تیمار شاهد ۲۶ درصد افزایش نشان داد. به طورکلی نتایج این بررسی نشان داد استفاده از کودهای بیولوژیک می تواند باعث کاهش مصرف کود شیمیایی و کاهش اثرات نامطلوب زیست محیطی و سلامت انسان و دام شود. در نهایت، با توجه به نتایج این تحقیق به نظر می رسد که روش تلقیح بذری با کود بیولوژیک موثرتر از روش تلقیح خاکی با کود بیولوژیک می باشد.

باکتری محرک رشد, جو, عملکرد, کود زیستی, کود شیمیایی