کاربرد مدل های فصلی سری زمانی در پیش بینی جریان ماهانه ورودی به مخزن سدهای یامچی و سبلان در حوضه آبخیز قره سو، اردبیل
عنوان مقاله: کاربرد مدل های فصلی سری زمانی در پیش بینی جریان ماهانه ورودی به مخزن سدهای یامچی و سبلان در حوضه آبخیز قره سو، اردبیل
شناسه ملی مقاله: JR_IJSWR-51-10_016
منتشر شده در در سال 1399
شناسه ملی مقاله: JR_IJSWR-51-10_016
منتشر شده در در سال 1399
مشخصات نویسندگان مقاله:
امین کانونی - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
سهیلا اورجی - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
خلاصه مقاله:
امین کانونی - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
سهیلا اورجی - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
پیشبینی حجم آب ذخیره شده در سدهای مخزنی در دورههای آتی، نقش مهمی در برنامهریزی و مدیریت بهرهبرداری بهینه از سامانههای منابع آب دارد. در این مطالعه، از روش تحلیل سریهای زمانی برای پیشبینی جریان ماهانه ورودی به سدهای مخزنی یامچی و سبلان در استان اردبیل استفاده شد. دادههای دبی جریان ماهانه اندازهگیری شده در ایستگاههای هیدرومتری واقع در محل ورود آب به سد، طی سالهای ۹۴-۱۳۷۳ به مدت ۲۱ سال تهیه و برای ساخت و آزمون مدل مناسب، به کار برده شد. پس از ایستا نمودن سری دادهها، با توجه به نمودارهای خودهمبسته (ACF) و خودهمبسته جزئی (PACF)، ساختارهای مدل فصلی تشخیص داده شدند و پس از مقایسه آنها با توجه به معیارهای آکائیکه (AIC)، آکائیکه اصلاح شده (AICC) و اطلاعات بیزی (BIC)، مدل مناسب برای هر یک از ایستگاههای هیدرومتری انتخاب شد. با برازش مدل به دادههای مشاهداتی، پارامترهای هر مدل تعیین و کفایت مدلهای منتخب نیز با آزمونهای تشخیصی بررسی گردید. نتایج نشان داد مدل ARIMA(۱,۰,۰)(۰,۱,۱)۱۲ و ARIMA(۱,۱,۱)(۰,۱,۱)۱۲ بهترتیب برای دادههای دبی ماهانه ایستگاه یامچی و اربابکندی، دارای کمترین مقدار شاخصهای آماری ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین قدرمطلق خطا (MAE) بوده و دارای بیشترین ضریب تعیین است. مقدار این شاخصها در مدل مربوط به ایستگاه هیدرومتری یامچی بهترتیب برابر ۰۴/۱، ۶۰۶/۰ و ۶۳/۰ و برای ایستگاه هیدرومتری اربابکندی به ترتیب برابر ۳۵/۱، ۸/۰ و ۷۴/۰ بهدست آمد. لذا مدلهای منتخب، جریان ماهانه ورودی به مخزن سدهای یامچی و سبلان را با دقت خوبی پیشبینی میکند. همچنین مقایسه نتایج پیشبینی شده با دادههای مشاهداتی نشان داد در پیشبینی مقادیر حد بالای دبی، مدلهای منتخب از دقت بالایی برخوردار نیستند.
کلمات کلیدی: بهره برداری مخزن, پیش بینی, جریان ورودی ماهانه, سری های زمانی, مدل فصلی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1663236/