مرتضی کریم پور - گروه زیست شناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
امیر آراسته - گروه زیست شناسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

این پژوهش به ارزیابی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی، ضدسرطانی و ضدآلزایمری عصاره برگ گیاه اکالیپتوس (Eucalyptus globulus L.) پرداخته است. برگ­های تازه گیاه در پاییز ۱۳۹۶ از حومه رشت جمع آوری گردید. عصاره گیری به روش خیساندن و ترکیبات عصاره با روش گازکروماتوگرافی جرمی تعیین گردید. اثر ضدمیکروبی عصاره علیه باکتری­ های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی، لیستریا مونوسیتوژنز و سالمونلا تیفی موریوم با روش انتشار در آگار بررسی شد و مقادیر MIC و MBC آن تعیین گردید. اثر ضدسرطانی با آزمون MTT روی رده سلولی سرطان روده انجام شد و اثر آنتی­اکسیدانی با روش DPPH و اثر مهاری عصاره بر تولید نانورشته های آمیلوئیدی با طیف­سنجی کنگورد تعیین گردید. ترکیبات اکالیپتول و گلوبولول بیشترین فراوانی را در عصاره داشتند. قطر هاله عدم رشد عصاره هیدروالکلی اکالیپتوس در روش چاهک روی باکتری های اشرشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسیتوژنز و سالمونلا تیفی موریوم به ترتیب ۱۲، ۲۲، ۲۶ و ۱۵ میلی متر و نتایج MIC و MBC در باکتری­های اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب ۰/۶۲۵ و ۱/۲۵ و در لیستریا مونوسیتوژنز به ترتیب ۱/۲۵ و ۲/۵ و در سالمونلا تیفی موریوم نیز به ترتیب ۵ و ۱۰ میلی گرم بر میلی لیتر به­دست آمد. بیش­ترین فعالیت ضدسرطانی در غلظت ۱۰۰ و بیش­ترین اثر آنتی اکسیدانی در غلظت ۱۰ و بیش­ترین مهار تولید نانو رشته­های آمیلوئیدی در غلظت ۰/۴ میلی­گرم بر میلی­لیتر از عصاره مشاهده شد. عصاره اکالیپتوس به دلیل دارا بودن خاصیت ضدمیکروبی، آنتی اکسیدانی و آنتی آمیلوئیدی می تواند به درمان عفونت، کاهش رشد سلول­های سرطانی و عوارض ناشی از بیماری آلزایمر کمک کند.

آنتی اکسیدان, آلزایمر, آنتی باکتریال, اوکالیپتوس, فیتوشیمی