مجتبی حسینعلی پور - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی
صالح محمدی - فارغ التحصیل مدیریت پروژه و ساخت، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی

نیاز روزافزون سازمان های پروژه مدار مبنی بر ایجاد سیستم های متمرکز و یکپارچه ای، که در قالب آن بتوان علاوه بر ارزیابی و انتخاب پروژه ها به صورت انفرادی، به تعامل مابین آن ها و اثرات پروژه ها بر یکدیگر، از قبیل تعاملات استفاده از منابع مشترک، رعایت پیش نیازی های مابین پروژه ها، و نیز برآورده کردن اهداف استراتژیک سازمانی اشاره کرد، از دیرباز مورد توجه مدیران و مسئولان ارشد بوده است. در الگوی نوین مدیریتی، مسئول سبد پروژه سازمان ها را در برنامه ریزی، ارزیابی، اولویت بندی، انتخاب پروژه ها، و مدیریت جمعی و یکپارچه آن ها یاری می کند. این پژوهش با تمرکز بر نظریه های مختلف در زمینه استراتژی سازمان های پروژه محور و چگونگی به کارگیری آن ها در بازآفرینی روش خلاق حل مسائل، به ایجاد دیدگاهی در انتخاب و تعیین اولویت اجرای پروژه ها همسو با استراتژی کلی سازمان دست یافت. در این پژوهش، فهرست اولیه معیارهای انتخاب پروژه، با استفاده از مجموعه معیارهای پیشنهادی استاندارد مدیریت پروژه و با برداشت از کلام نظریه پردازان مختلف در خصوص مقایسه هم سویی کلی آن معیارها با اهداف و استراتژی های سازمانی، از طریق مصاحبه های جهت دار، معیارهایی را گزینش کرده است که بیشتر بر روی جهت گیری های استراتژیک سازمان تاکید دارند. سپس معیارهای مورد نظر این پژوهش با بررسی میدانی از طریق پرسش نامه، آنالیز و اولویت بندی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که، به علت بزرگ ترشدن روزبه روز اندازه سبد پروژه های سرمایه گذاری و رویکردهای مقطعی، فرایند انتخاب پروژه در مجموعه شرکت های مادرتخصصی و تصمیم گیری ها با اهداف و چشم انداز سازمان در دوره های بلند مدت همسو نیست. این تحقیق با مفروض داشتن نشانه هایی که منعکس کننده اهمیت همسویی متغیرهای راهبردی پروژه با چشم انداز سازمانی از منظر تصمیم گیران است، برجسته ترین معیارهای مدل های موجود را برای دستیابی به الگوی پیشنهادی بازآفرینی کرده است، تا مدیران را با رویکردی سیتماتیک در انتخاب سبد پروژه ها رهنمون باشد. تفاوت های مشاهده شده حاکی از ضرورت تغییرات مشخصی در الگوها و فرایندهای موجود انتخاب سبد پروژه و تضمین اجرای موفق استراتژی های سازمانی در سیر این فرایند است.

مدیریت پورتفولیوی پروژه, همسو سازی تصمیمات راهبردی, معیارهای انتخاب پروژه