حمیدرضا محمدی - Pharmaceutical Research Center, Department of Toxicology and Pharmacology, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari
سعید واحدی - Department of Anesthesia, School of Allied Medical Sciences, Tehran University of Medical Sciences, Tehran
منان حاجی محمودی - Department of Drug and Food Control, Faculty of Pharmacy, Tehran University of Medical Sciences, Tehran
ابوالفضل نجاریان - Food and Drug Administration, Tehran University of Medical Sciences, Tehran
مریم صلصالی - Food and Drug Administration, Tehran University of Medical Sciences, Tehran
محمد شکرزاده - Pharmaceutical Research Center, Department of Toxicology and Pharmacology, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari

سابقه و هدف: رنگ ها جزو افزودنی های مواد غذایی هستند که می توانند عوارضی شبیه به آسم، کهیر، بیش فعالی در کودکان، تضعیف سیستم ایمنی، واکنش های آنا فیلاکتیک و حتی اثرات سرطان زایی ایجاد کنند. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت و نوع رنگ های مصرفی در فرآورده های میوه ای و آبمیوه های سنتی و فاقد پروانه های بهداشتی در مناطق مختلف شهر تهران است. مواد و روش ها: تعداد ۲۰۸ نمونه فرآورده های میوه ای مختلف از پنج منطقه تهران جمع آوری و استخراج رنگ شده و پس از تخلیص با استفاده از روش TLC وبا توجه به Rf مربوطه مورد شناسایی قرارگرفتند. یافته ها: ۵۱ درصد (۱۰۶ نمونه) از کل نمونه ها حاوی رنگ بوده که بیشترین مورد مصرف رنگ های غیرمجاز خوراکی مربوط به ناحیه شمال تهران (۴۸.۳ درصد) بود. بیشترین نوع رنگ مصرفی مجاز خوراکی مربوط به رنگ قرمز کارموایزین بوده و در میان رنگ های غیرمجاز خوراکی رنگ تارترازین بیشترین مورد مصرف (۴.۶۲ درصد) را داشته است. بیشترین ترکیب رنگی مربوط به ترکیب دو رنگ کارموایزین و سانسیت یلو با یکدیگر بود. در این تحقیق مشخص شد، تمام نمونه های آبمیوه حاوی رنگ مصنوعی بوده و بعد از آن انواع آلوجنگلی با ۶۸.۹۲ درصد (۵۱ نمونه) بیشترین میزان رنگ مصرفی را به خود اختصاص داد. استنتاج: استفاده از رنگ های مصنوعی به خصوص رنگ های غیرمجاز خوراکی به عنوان یک مشکل اصلی در فرآورده های میوه ای وآبمیوه های سنتی فاقد پروانه های بهداشتی شهر تهران مطرح بوده و این موضوع می تواند زنگ خطری نسبت به مصرف اینگونه فرآورده ها به شمار آید. لذا یک تصمیم جدی، نظارت و کنترل مستمر و برخوردهای قانونی از سوی نهادهای مربوطه را برای جلوگیری از افزایش مصرف این افزودنی، به خصوص فرآورده های سنتی را می طلبد. همچنین افزایش آگاهی صنف تولیدکننده نسبت به خطرات ناشی از افزودن رنگ ها به فرآورده های غذایی راه حلی برای کاهش مصرف رنگ ها است.

: Synthetic colures, juice, dried fruit, chromatography, unhealthy products, رنگ, آبمیوه, برگه میوه, کروماتوگرافی, فرآورده های غیربهداشتی.