سمیرا شاملی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی -واحد دامغان و محقق بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استانگلستان
سعید نصرالله نژاد - دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان
مجید هاشمی - هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج

به منظور ردیابی سرولوژیکی ویروس لکه حلقوی توتون (TRSV) در یکی از مهم ترین مناطق کاشت سویای کشور، استان گلستان، در سال زراعی ۱۳۸۷ از بوته های مشکوک ارقام دی پی ایکس، گرگان ۳، ویلیامز، پرشینگ و جی کا که علایم بدشکلی برگ، کوتولگی بوته، نکروز و سوختگی جوانه انتهایی را نشان می دادند، نمونه برداری شد. نمونه ها از نظر میزان آلودگی به ویروس TRSV با روش DAS-ELISA و با استفاده از آنتی بادی اختصاصی مورد آزمون قرار گرفتند. وجود ویروس در استان تایید و میزان آلودگی متفاوتی در ارقام مختلف سویا اثبات گردید. رقم دی پی ایکس با ۵۰ درصد آلودگی و ارقام جی کا و گرگان۳ بدون آلودگی، به ترتیب بیشترین وکمترین میزان آلودگی را دارا بودند. جهت بررسی پراکنش ویروس در استان، آلوده ترین رقم، دی پی ایکس، انتخاب و توزیع فراوانی های مشاهده شده بر اساس یک طبقه بندی دو حالتی (از نظر آلودگی و یا عدم آلودگی به ویروس TRSV) با استفاده از جدول توافقی χ۲، در سطح اطمینان ۰۵/۰ =α انجام شد. متوسط میزان آلودگی ۱۰ درصد گزارش گردید. نتایج تحقیق اختلاف معنی دار بین میزان آلودگی در چهار ناحیه از استان گلستان شامل ناحیه غربی (شهرستان های بندرگز و کردکوی)، مرکزی (شهرستان علی آباد)، شرقی (آزاد شهر و مینودشت) و گرگان (دارای بیشترین سطح کشت) نشان داد. ناحیه غربی با ۵/۲۱ درصد و ناحیه مرکزی بدون آلودگی به ترتیب بیشترین و کمترین میزان آلودگی را دارا بودند. کلمات کلیدی : استان گلستان، سویا، ویروس لکه حلقوی توتون، سرولوژی، پراکنش

استان گلستان, سویا, ویروس لکه حلقوی توتون, سرولوژی, پراکنش