علیرضا استعلاجی - استاد گروه جغرافیا، واحد یادگار امام (ره)، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر ری، تهران، ایران
ابراهیم فتحی نیا - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مطالعات فضایی به عنوان اصلی­ترین ابزاری که منطقه بر پایه آن از جنبه­های مختلف به شکل بسیار محسوس و ملموس مورد مطالعه دقیق قرار می­گیرد و جایگاه ویژه­ای را در میان انواع برنامه­ریزی ها دارد، در میان اهمیت آموزش و تحصیل همه افراد جامعه (زن و مرد) در همه سطوح تحصیلاتی یکی از اهداف اساسی سازمان­های بین­المللی قرار دارد. و مورد تاکید در اهداف هزاره MDG، (۲۰۰۰-۲۰۱۵) و اهداف توسعه پایدار SDG،  (۲۰۱۵-۲۰۳۰)، می­باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری تمامی افرادی است که در سطح شهرستان­ها در زمینه شاخص های مرتبط با تحصیلات قرار داشته­اند، بوده­اند. در نهایت شاخص­های آموزش (تحصیلات) شناسایی شده و با استفاده از نرم­افزار ARC GIS، و EXCEL، این شاخص­ها در پنج گروه (۱- دسترسی به اینترنت، ۲- سوادآموزی بزرگسالان، ۳- آموزش عالی، ۴- باسوادی و ۵- بی سوادی جمعیت). طبقه­بندی شده­اند. برای بررسی و سنجش شاخص­های شناسایی شده؛ ابتدا دادهای خام ۱۳۹۰ از مرکز آمار ایران دریافت شد و سپس تمامی ۴۱ شاخص در نظر گرفته شده برای هر یک از ۳۹۴ شهرستان کشور محاسبه گردید. نتایج نشان می­دهد که در همه ۵ مولفه اصلی، مناطق جنوب شرقی، مناطق مرزی و بیشتر مناطق شرق و غرب کشور در سطح پایین و متوسط و در برخی بسیار نامناسب می­باشد. اما مناطق مرکزی و مناطق جمعیتی کشور و همچنین مناطق شمالی و تولیدی و صنعتی کشور در سطح خوب و متوسط از نظر ۵ مولفه اصلی قرار دارند، که این سطح بالا یا پایین بودن می­تواند دلایل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره را به دنبال داشته باشد.

تحصیلات, آموزش, سواد, تحلیل فضایی, شهرستان های ایران