فاطمه صیفی خانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجایی تهران
علی شرقی - دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

یکی از اساسی ترین وظایف هر جامعه ، توانمند سازی اقشار آسیب پذیر بویژه کودکان کم توان است. در این میان، کودکان اتیستیک (اوتیسم) به دلیل مشکلات ارتباطی، در معرض آسیب های اجتماعی بیشتری قرار دارند. محل نگهداری، پرورش و محیط زندگی این کودکان نقش بسیار با اهمیتی در نحوه زندگی کردن آنها ایفا کرده و اجتماع را نیز تحت تاثیر خود قرار می دهد که گره گشایی از چنین مسئله ای در گرو تاملات بیشتری است. یکی از ضروری ترین پیش نیازها برای فراهم کردن بستری مناسب جهت رشد این کودکان، خلق فضایی فیزیکی جهت ممکن ساختن زندگی با سهولت بیشتر با امکان ارتباط با محیط است. معماری منظر نیز در راستای اهداف خود، به مثابه تجلی گاه عقل و احساس، کالبد خود را به موضوعاتی معمارانه وام می دهد تا فضایی از جنس احساس، عقل و ارتباط خلق گردد. بدین منظور در پژوهش پیش رو، تاملی گشته است در فهمیدن اختلال درخودماندگی(اوتیسم) که در نتیجه آن ملاحظات طراحی منظر مناسب برای کودکان مبتلا به اوتیسم براساس نظریه پنج حس مورد بررسی قرار گرفت. به صورت خلاصه می توان از حساسیت، ادراک، احساس امنیت، قابلیت پیش بینی و کنترل، انعطاف پذیری، ارتباط و تعامل اجتماعی، انطباق برای حساسیت های بیشتر یا کمتر از حد معمول و نظارت نامحسوس به عنوان مهمترین پارامترها در طراحی منظر برای مبتلایان به اوتیسم اشاره نمود.

منظرشفابخش،کودک اوتیسم،حواس پنجگانه.