عباس نیک روش - استادیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، سیستان و بلوچستان، ایران
مهرداد بهمنش - دانشیار گروه ژنتیک، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مجید پهلوان کاخکی - استادیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، سیستان و بلوچستان، ایران
ناهید رخشی - کارشناس ارشد سلولی مولکولی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، سیستان و بلوستان، ایران

مالتیپل اسکلروزیس یک بیماری التهابی دمیلینه شدن و تخریب سیستم عصبی مرکزی با سبب شناسی ناشناخته است. حوزه تحقیقات بر روی این بیماری پیچیده به چند بخش تقسیم می شود که یکی از مهمترین آنها مطالعات ژنتیکی است. بسیاری از این مطالعات قصد دارند تا به فهم بیماریزایی این بیماری کمک کرده و بیومارکری قدرتمند برای تشخیص درست و زودهنگام آن ایجاد کنند. امید است این مطالعات در کنار هم نتایج بسیار ارزیشمندی را ایجاد نمایند که از رهگذر این نتایج روش های درمانی ویژه ای برای این بیماری پیشنهاد گردد. اما هنوز مشکل این است که تشخیص این بیماری که به فرم های مختلفی بروز می کند و با چندین بیماری دیگر نیز تشابهات زیادی دارد، با مشکلاتی روبرو است. در سال های اخیر تحقیقات زیادی مانند بررسی پلی مورفیسم ها و میزان بیان ژن ها در زمینه یافتن بیومارکری قدرتمند برای تشخیص این بیماری انجام گرفته که نتایج خوبی نیز در پی داشته است. اما یکی از جدیدترین این مطالعات در حوزه ژنتیک، بررسی نقش میکرو RNAها در این بیماری و خصوصاً استفاده از انها بعنوان بیومارکری برای تشخیص این بیماری است. MiRNA ها، RNA های کوچک غیر کد کننده ای هستند که تقریباً 19 تا 24 نوکلئوتید طول دارند و تنظیم بیان ژن ها را در سطح پس از رونویسی انجام می دهند. مطالعه حاضر قصد دارد تا پژوهش های صورت گرفته در حوزه بیومارکرهای MS را با تأکید بر miRNAها مورد بررسی قرار دارد.

مالتیپل اسکلروزیس، بیومارکر، میکرو RNA