حمید شایان - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد
علی اکبر عنابستانی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد
رضا خسروبیگی - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
علی اکبر تقیلو - دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد

برقراری ارتباط بهینه و منطقی با محیط بهره برداری کشاورزی مستلزم تسلط فرهنگی پایدار در باور و رسوم مردم جوامع محلی میباشد. زیرا اگر کشاورزی پایدار را مدیریت بهره برداری بهینه از زمین بواسطه فرهنگ انسانی در جوامع محلی بدانیم، دستیابی به اینمهم مستلزم برقراری رفتاری منطقی در سایه فرهنگی پایدار می باشد. از این رو مقاله حاضر سعی دارد با رویکردی جامع و با روشتوصیفی- تحلیلی به بررسی و جایگاه فرهنگ و عوامل فرهنگی در کشاورزی پایدار 20 سکونتگاه روستایی بخش جعفرآباد شهرستانقم بپردازد. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه، حجم نمونه 355 نفر و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های مناسب SPSS انجام شده است. بررسی ها نشان می دهد که وضعیت کشاورزی پایدار با میانگین 3/08 در حد متوسط ارزیابی می شود. در این بین نتایج بدست آمده بیانگر آن است که ارتباط مستقیمی بین عوامل فرهنگی و عدم دستیابی به کشاورزی پایدار وجود دارد. در واقععدم شکل گیری آگاهی های پایدار در جوامع محلی و عدم تسلط رفتار پایدار در بهره بردای از منابع عامل اصلی غلبه وضعیت ناپایداردر کشاورزی نواحی روستایی می باشد. در مورد کشاورزی پایدار باید فرهنگ سازی کنیم و این فرهنگ سازی باید به اصلاح دیدگاهدولتیان در این زمینه، اصلاح نگرش جوامع محلی و مردم برای درک احساس مالکیت و مسئولیت بیشتر، مشارکت جوامع محلی درمدیریت و حرکت به سوی دانشی شدن جامعه صورت گیرد.

فرهنگ، مادی و غیر مادی، کشاورزی پایدار، روستا، جعفرآباد قم