حبیب زارع احمدآبادی - دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت، دانشگاه یزد
محبوبه رفیعی امام - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه علوم و تحقیقات یزد
علیرضا ناصر صدرآبادی - دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت، دانشگاه یزد

امروزه توانمندی سازمانها در شناسایی بازارهای هدف به کمک روشهای داده کاوی بیش از پیش افزایش یافته است. بخش بندی بازار، هدفگیری شرکتها را به سمت بازارهای مشخص تری هدایت میکنند تاارتباط موثرتری با مشتریان صورت پذیرد. خوشه بندی یکی از پر استفاده ترین و مهمترین تکنیکهای داده کاوی و شاخه ای از تحلیل آماری چند متغیره بوده و روشی برای گروه بندی داده های مشابه درخوشه های یکسان است . با بزرگتر شدن بانکهای اطلاعاتی، تلاش محققان بر روی پیدا کردن روشهای خوشه بندی کارا و مؤثر متمرکز شده است تا از این راه بتوانند زمینه تصمیم گیری سریع و منطبق با واقعیت را فراهم آورند. در این تحقیق با استفاده از الگوریتم بهینه سازی مورچگان و داده های در دسترس به خوشه بندی بازار یک شرکت تولیدکننده کاشی در ایران پرداخته شده تا تمایزات موجود دربخش های مختلف نمایان گردد. نتایج حاصل، نشان از دقت بالای این الگوریتم در خوشهبندی داده ها دارد. همچنین به منظور بررسی بیشتر دقت عملکرد مدل طراحی شده، نتایج آن با نتایج حاصل ازبخش بندی داده ها با یک روش خوشه بندی کلاسیک دیگر (k - میانگین) مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است.

بخشبندی بازار، خوشه بندی بازار، الگوریتم های فرا ابتکاری، الگوریتم بهینه سازی کلونی مورچگان