فریبا واحدی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
داریوش زارعی - استادیار و عضو هیات علمی مازندران_دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
حسن نصراله زاده ساروی - استادیار پژوهشی و عضو هیات علمی مازندران ساری پژوهشکده اکولوژی دریای خزر

دریای خزر به عنوان بزرگترین بدنه محصور شده از آب های شور است که با توجه به برداشت نفت پنج کشور مجاور آن از این پهنه آبی، آلودگی ورودی به آن روز به روز در حال افزایش است. باتوجه به محصور بودن دریای خزر آلاینده های وارد شده به این حوزه، در درون آن به دام افتاده اند . یکی از منابع انتشار آلودگی نفتی در دریای خزر بهره برداری بیش از یک قرن از چاه های نفتی کشور آذربایجان می باشد و در کنار آن حمل و نقل دریایی تخلیه ی آب توازن کشتی ها و از منابع اصلی ورود آلودگی از خشکی به دریای خزر، پالایشگاه نفت و پتروشیمی باکو می باشد که منجربه ورود ترکیبات PAH در پیکره آبی دریای خزر می گردد. این تحقیق طی دو دوره گرم و سرد سال در اعماق 5،15 و 30 متر در چهار نیم خط عمود بر ساحل (تنکابن، نوشهر، بابلسر، امیرآباد) در سال 1391 انجام گردید. بدین منظور 24 نمونه رسوب سطحی به وسیله نمونه بردار ون وین گرپ جمع آوری و براساس روش های استاندارد به وسیله دستگاه کروماتوگرافی مجهز به طیف سنج جرمی (GC-MS) آنالیز شدند. نتایج نشان داد در این زمینه می تواند به نشت و ریزش نفت و یا مجاورت در سکوی نفتی دانست از آنجاییکه در منطقه سواحل ایرانی سکوی نفتی وجود ندارد. بنابراین ورود این ترکیبات به ناحیه مورد مطالعه یعنی سواحل استان مازندران می تواند چرخشهای سیکلونی از شمال به جنوب و از غرب به شرق در دریای خزر دانست

هیدروکربنهای آروماتیک ، PAHs ، آلاینده نفتی ، رسوبات ، دریای خزر ، استان مازندران ، ایران